Việt Nam
Giữa Hai Chiến Lược Mỹ và TC
Vi Anh
VNCS đang đứng trước hai con đường. Một là “Một Vành Đai Một Con Đường” (tiếng Hán Việt là Nhất Đái Nhất Lộ) của Trung Cộng [TC] chủ trương. Theo đó có Con Đường Tơ Lụa Trên Biển TC muốn biến VN thành một đầu cầu, do Chủ Tịch Tâp cận Bình [TCB] công bố lúc trước ở TC chớ không phải ở VN.
Con đường thứ hai là con đường chiến lược “Ấn độ Thái bình dương (Indo-Pacific) do chính Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố hồi trung tuần tháng 11 năm 2017 tại Đà Nẵng, Việt Nam khi Ông tham dự hội nghị Thượng Đỉnh Các Quốc Gia Châu Á Thái Bình Dương (APEC) tại đây.
Hai con đường này tạo nhiều áp lực lớn, chắc VNCS khó đi du dây giữa Mỹ và TC để được độc lập, tự chủ và hưởng lợi theo kiểu ở giữa lâu nay như ngư ông hưởng lợi do hai con cò và con nghêu tranh nhau bị kẹt, ngư ông bắt ăn thịt, văn hoc dân gian biến thành điển tích có minh hoạ trên đồ gốm Trung Hoa, tương truyền như một sách lược gọi là “Bạng duật tương trì, ngư ông đắc lợi”.
Nhưng hiện tình VNCS đang đúng giữa hai thế lực Mỹ và TQ “đối thủ” rất khó hay không thể xảy cái khôn vặt giúp cho CSVN hương lợi trong tương tranh TQ và Mỹ. TQ và Mỹ không nhỏ, yếu như con nghêu, còn cò, trái lại lớn mạnh hơn ngư ông, nên CSVN khó nuốt. Mà VNCS còn có thể bị TQ hay Mỹ nuốt vì VNCS muốn là bạn với mọi người có thể biến thành người không bạn với một ai.
Chánh trị thực dụng Mỹ có câu không có thù muôn thuở, bạn muôn đời chỉ có quyền lợi là vĩnh cửu.Tiêu biểu là khi Mỹ cần chống TC xuất cảng CS xuống phía Nam thì Mỹ bắt tay với VN Cộng hoà, viện trợ hào phóng, đổ cả nửa triệu quân Mỹ vào VNCH. Khi Mỹ bắt tay được với TC, Mỹ thấy quyền lợi chia rẽ TC và Liên xô, giao thương với TC cả tỷ ngoài người, thì phản bội VNCH không thương tiếc, bỏ bạn Saigon, đến với kẻ thù Bắc Kinh. Chớ nếu nếu có chút tình nghĩa đồng minh tiếp tục viện trợ cho VNCH 1 tỷ Mỹ kim 1 năm thôi, vũ khí, đạn dược cho 1 đổi 1 như đã hứa khi trong Hoà Ước Paris, thì còn lâu CS Bắc Việt mới cưỡng chiếm được Miền Nam và VNCH kinh tế phát triển không hơn thì cũng bằng Hàn Quốc.
Nhưng hiện thời thì khác.
Một, Mỹ mở chiến lược “Ấn độ Thái bình dương Tự do Mở Rộng” nhưng loại TC ra ngoài. Mỹ càng ngày càng ‘móc ngoặc’, lôi kéo VNCS vào đối tác của Mỹ ở Biển Đông. Mỹ ký hợp tác toàn diện với VNCS, xả cấm vận vũ khí sát thương cho Hà nội. Mỹ vận động ngầm với Nhà Nước khiến Đảng Nhà Nước CSVN suýt chia rẽ, trong thời Thủ Tướng Nguyễn tấn Dũng. Qua thời TT Trump Ông còn làm bạo hơn nữa, cho tuần tra vào bên trong các đảo và bãi đá mà TC đã chiếm cứ của VN. Mỹ còn cho hàng không mẫu hạm vào Đà nẵng VN và đang thương thảo cho tàu lặn nguyên tử vào VN. Mỹ hậu thuẫn cho đồng minh và đối tác của Mỹ, Nhựt, Ấn, Úc giúp VN, liên kết với VN trong việc chống TC tranh chấp biển đảo của VN. Mỹ cần VN như môt vị trí năm trên hành lang con đường hàng hải huyết mạch mỡi năm 5.000 tỷ hàng hoá Mỹ qua đây, và cũng con đường tiếp liệu cho gân 100.000 quân Mỹ đang trú đóng Ơ phía Bắc, tai Nhựt và Nam Hàn.
Hai, còn TC thì tung ra chiến lược Một Vành đai Một Con Đường rộng lớn hơn chiến lược Ấn đô Thái bình dương của Mỹ. Con đường, theo đó Trung Quốc nỗ lực hợp tác với các quốc gia qua hai trục, trục đường bộ từ Bắc Kinh tới châu u, và trục đường biển từ Trung Quốc xuống Biển Đông và sang Ấn Độ Dương, vươn tới Phi châu. Bộ trưởng Ngoại giao Đức trong hội nghị an ninh Munich đã nói thẳng là cái Vành đai Con đường này là thách thức các thể chế dân chủ, cái cách làm rất ảnh hưởng đến những nước mở rộng đầu tư ở đây.”
Ba, có thể nói gần đây VNCS mở rộng vòng ngoại giao với Mỹ và một số nước đồng minh của Mỹ. Đi nhẹ nhàng, bằng kiểu hợp tác toàn diện, trái ngược với hướng táo bạo như TT Duterte của Phi, bay qua Bắc Kinh tuyên bố ly khai Mỹ. Cũng khác TT Hunsen của Miên phản bội VN, trao thân làm tay sai cho TQ trong ASEAN. Việt Nam đang dần nâng cấp các quan hệ đối tác với bốn quốc gia trụ cột trong tứ giác Mỹ-Nhật-Ấn-Úc, các nhà phân tích cho đó là một bước ngoặt địa chính trị rất lớn.Việt Nam vừa tái ký CP TPP nguyên thuỷ sau khi Mỹ rút ra, và CP TPP cũng không có TQ như lúc trước. VNCS cũng mới ký hiệp ước đối tác chiến lược với Úc là đồng minh lịch sử, cùng văn hoá với Mỹ. Úc cùng là một thành viên trong liên minh Mỹ, Nhựt, Ấn, Úc trụ cột của chiến lươc “Ấn độ Thái Bình dương Tư do, Mở rộng”. Úc là nước thư ba ở Á châu Thái bình dương cho quân đội Mỹ trú đóng dài hạn, như tại Cảng Darwin Mỹ đang có một chiến đoàn quân số như một trung đoàn nhưng tinh nhuệ và có thể tác chiến độc lập vì cơ hữu có cả hải quân, không quân. Tông bí Thư CSVN cong du Pháp, bỏ ra một số tiền rất lớn, muon báo Le Monde Pháp in 1 bài cậy đang dưới dang quảng cáo cả trang tốn hết 151.000 Euro, tương đương hơn 4 tỉ 200 triệu đồng VN để “ mua lòng” nhân dân và chánh quyên Pháp!
VNCS vẫn lên tiếng chống TC mỗi lần TC quân sự hoá bãi đá và đảo của VN, chống TC cấm đánh cá trên ngư trường của VN. Trong nôi bộ Đảng Nhà Nước CSVN, phong trào “Thoát Trung” có lúc làm chia rẽ Đảng, chia rẽ Đảng với Nhà Nước. Đảng Nhà Nước CS vẫn cố gắng đi đu dây giữa TQ và Mỹ, tạo cân bằng ngoại giao với Washington và Bắc Kinh.
Nhưng về hành động của Đảng Nhà Nước CSVN tỏ ra sợ TC như “thần tử đối với long nhan”. Trước khi cho hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson vào Đà nẵng viếng thăm VN, Hà nội cho người qua Bắc Kinh trần tình. Bắc Kinh phản đối thì PetroVietnam yêu cầu công ty Repsol của Tây Ban Nha ngưng dự án khai thác dầu ở lô 07/03 thuộc mỏ Cá Rồng Đỏ, ngoài khơi Vũng Tàu của Việt Nam.
Bốn, sau cùng, nước nhỏ, yếu dựa vào một nước lớn để được an ninh, ổn định, vẹn toàn lãnh thổ là chuyện bình thường, chuyện phải làm. Đi đu dây giữa hai khối cũng là chuyện bình thường. Cái khó là giữ được chủ quyền và độc lập, tư chủ không cho nước lớn đi sâu vào phòng the riêng của quốc gia dân tộc mình. Có nhiều cách lý giải, biện minh đối với nước lớn. Bằng ý nguyện của nhân dân qua các cuộc biểu tình chống áp lực ngoại quốc; qua việc bầu cử những người có tinh thần dân tộc như ở Hàn Quốc; qua phong trào huy động và phát huy tinh thần dân tộc và nội lực dân tộc. Một câu nằm lòng của nhà cầm quyền yêu nước thương dân, giỏi vận dụng ngoại giao, là tin tưởng sắt đá rằng, không ai thương nước thương dân Việt Nam bằng người Việt. Trong ngoại giao không có thù muôn thuở, không có bạn muôn đời mà chỉ có quyền lợi quốc gia dân tộc là vĩnh cửu./.(VA)
