Trần Công Trực
Đối thoại Mỹ -Tàu hai ngày 8 và 9/11/2018 tại Washington, Hoa Kỳ vừa kết thúc. Đáng lý ra, cuộc đối thoại này tổ chức tại Bắc Kinh vào tháng trước nhưng Tàu Quốc đã đơn phương hủy bỏ.
Thành phần tham dự(2+2) gồm bốn nhân vật thuộc hạng tai to mặt lớn nhất nhì quốc gia. Đoàn Tàu Quốc gồm: Bộ trưởng Quốc phòng tướng Ngụy Phương Hòa và Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì đặc tránh ngoại giao. Đoàn Mỹ gồm Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis.
Nội dụng đối thoại về bốn hồ sơ:
- 1) Cuộc chiến thương mại Mỹ – Tàu;
- 2) Chính sách một Tàu Quốc;
- 3) Cuộc đàn áp độc ác nhằm Hán hóa và xóa sổ nhóm thiểu số Hồi giáo ở Tân Cương;
- 4) Biển Đông và tự do hàng hải ở Á châu – Thái Bình Dương.
Hồ sơ 1) Cuộc chiến Thương mại Mỹ – Tàu : Tàu Quốc bảo cả hai cùng chết, và tổn thất của họ là không đáng kể.
Ở hồ sơ thứ 2) và 3)Tàu Quốc bảo đó là công việc nội bộ. Mỹ đừng xía vào chuyện riêng.
Riêng hồ sơ thứ 4)Biển Đông nổi lên như một tâm điểm của “đối thoại” hay gọi là “cãi lộn” cũng không ngoa.
Mỹ nhắc Tàu Quốc phải dừng ngay những hoạt động quân sự tại Biển Đông, không được đưa tàu thuyền ra khiêu khích, cắt ngang lộ trình của tàu chiến, máy bay Mỹ đi vào khu vực.
Dương Kiết Trì bảo Mỹ phải dừng ngay việc gởi tàu chiến, máy bay vào vùng biển chủ quyền của Bắc Kinh.
Ngoại trưởng Mỹ nói: Chúng tôi rất quan ngại về hoạt động quân sự và cả dân sự Tàu Quốc ở Biển Đông. Chúng tôi đòi hỏi Tàu Quốc phải tôn trọng thực thể địa lý của vùng này như trong quá khứ.
Dương Khiết Trì đáp: Tàu Quốc có quyền xây dựng những cơ sở quốc phòng cần thiết trên lãnh thổ của mình.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis tuyên bố thẳng thừng rằng những yêu sách của Tàu Quốc ở Biển Đông là không thể chấp nhận. Đây là vùng biển quốc tế, phải được áp dụng dưới luật pháp quốc tế.
Cả hai không đạt được một điểm đồng thuận nào. Tuy vậy, Bộ Ngoại giao và truyền thông Tàu Quốc cho rằng cuộc đối thoại Mỹ – Tàu lần này rất thẳng thắn, xây dựng và hữu ích.
Truyền thông Việt Nam bị cấm khẩu. Không một hàng tin về cuộc đối thoại Mỹ -Tàu ngày 9/11/2018. Hình như Việt Nam không coi Biển Đông là vấn đề đáng phải quan tâm.
Hai ngày đàm phán cam go kết thúc. Họ cùng họp báo. Công luận nhận thấy sự khác biệt Mỹ – Tàu đắng cay đến mức như cuộc đối thoại của những kẻ điếc.
Có lẽ vấn đề Biển Đông chỉ có thể giải quyết bằng một cuộc chiến tranh. Mùi của tử khí bắt đầu từ đây.
Hànội 11/11/2018
Trần Công Trực
