Nhật Ký Biển Đông ...

Đào Văn Bình 

Nhật  Ký Biển Đông hai tuần đầu Tháng Mười Một ghi nhận những biến chuyển quan trọng như sau:
Tình hình Hoa Kỳ:
            -Yahoo News ngày 7/11/2018: “Những người trong gia đình đã quay phim một cuộc đối đầu với một bác sĩ chuyên khoa về tim khi đến khám tại phòng mạch của của ông ở San Bernardino, California và tố cáo vị bác sĩ này có thái độ kỳ thị sau khi chỉ trích bệnh nhân không biết nói tiếng Anh mà lại nói tiếng Tây Ban Nha. Theo lời kể  của bà Yuset Galura, ngay khi bác sĩ bước vào phòng khám bệnh, bà hỏi BS. Paul Ryan là ông có nói được tiếng Mễ (Tây Ban Nha) không khiến bác sĩ này nổi đóa và lên tiếng mắng nhiếc bà Galura là tại sao không nói tiếng Anh ở xứ sở này.”
            Đây chưa chắc là thái độ kỳ thị, nhưng chắc chắn việc nặng lời, nóng nảy là không đúng đối với một vị bác sĩ tiếp đãi bệnh nhân. Theo tôi, lời khuyên hữu lý có thể là, “Lần sau đi khám bệnh bà nên đem theo người nhà nói tiếng Anh để nói rõ bệnh tình của mình. Như thế tốt hơn.”
Ôi, phút nóng nảy có thể ảnh hưởng đến sự nghiệp của mình! Nhưng các ông bà Mễ cũng chẳng nên biểu tình làm gì khiến mất tình đoàn kết. Mình đến xứ người ta, không chịu học ngôn ngữ của xứ người mà buộc xứ người phải nói tiếng của mình. Chơi vậy chơi với ai? Bộ muốn “đồng hóa” xứ Mỹ hay sao? Tại Hoa Kỳ này có cả trăm sắc dân khác nhau, ngôn ngữ khác nhau. Anh Ngữ là ngôn ngữ chính để giao dịch và tạo cảm thông. Điều đó tốt lắm chứ. Dân tộc nào muốn thống nhất, muốn đoàn kết phải có chữ “quốc ngữ” tức chữ viết chính thống của quốc gia.
-Tổng Hợp ngày 7/11/2018: Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đã kết thúc, đưa Đảng Dân Chủ từ thiểu số lên nắm quyền Hạ Viện, Đảng Cộng Hòa vẫn còn kiếm soát Thượng Viện. Các ông Trump và Obama đích thân xuống đường vận động cho các ứng cử viên của đảng mình. Cả các ca sĩ, các nhà làm truyền thông nổi tiếng cũng lao vào cuộc bênh-chống cho thấy cuộc bầu cử quan trọng biết là dường nào. Và cũng là lần đầu tiên trong lịch sử, hai phụ nữ Hồi Giáo đã được bầu vào Hạ Viện. Đó là Rashida Tlaib của Michigan và Ihan Omar của Minnesota.  Với việc Đảng Dân Chủ nắm Hạ Viện, hai tình huống có thể xảy ra:
-Đảng Dân Chủ, Đảng Cộng Hòa và tổng thống thỏa hiệp và tương nhượng nhau để đưa ra những giải pháp tốt nhất cho đất nước. Đây là đại phước.
-Đảng Dân Chủ quyết tâm trả thù. Kịch liệt chống đối tổng thống. Hoặc luận tội Ô. Trump ngay hoặc cù cưa luận tội cho đến ngày bầu cử 2020 để đánh bại Ô. Trump, giành ghế tổng thống. Tình huống này là tồi tệ cho nước Mỹ. Lịch sử cho thấy các đế chế hùng mạnh suy tàn là vì thua một trận chiến lớn hoặc nội bộ xâu xé nhau. Với sức mạnh quân sự hiện tại, Hoa Kỳ không thể thua một trận chiến lớn nhưng nước Mỹ có thể chẻ đôi vì lưỡng đảng tranh giành quyền lực.
                -The People ngày 8/11/2018: “Một nhóm người Chống Phát-xít (Anti-facist) đã bu lại căn nhà tại WA. DC. của nhà bình luận Carlson Tucker (cực kỳ bảo thủ) của đài truyền hình Fox News vào đêm Thứ Tư 7/11/2018 và yêu cầu ông này ra khỏi thành phố.”
-AP ngày 13/11/2108: “Một gia đình bốn người bị bắt ngày hôm nay trong một vụ sát nhân gớm ghiếc và lạ lùng năm 2016 là tàn sát một gia đình tám người ở vùng quê của Tiểu Bang  Ohio mà theo công tố viên dường như là để giành quyền giám hộ đứa trẻ. Nếu bị kết tội, bốn người này có thể lãnh án tử hình.”
-AFP ngày 15/11/2018: “Trên Twitter hôm nay Ô. Trump mở cuộc tấn công mới vào cuộc điều tra Nga và gọi đó là điều tủi hổ của quốc gia- một tuần lễ sau khi sa thải bộ trưởng tư pháp khiến nhiều câu hỏi đặt ra về tương lai của cuộc điều tra này. Ô. Trump nói, họ không tìm thấy sự cấu kết và hoàn toàn điên khùng. Họ tru chéo và la hét vào mặt dân chúng, khủng khiếp đe dọa họ phải chấp nhận kết luận mà họ muốn.”
Tôi đã duy trì quan điểm từ lâu. Nếu thật sự Nga cấu kết với Ô. Trump để đưa ông lên làm tổng thống thì phải làm cho ra lẽ. Nhưng nếu không có sự cấu kết thì đây là sự đại xỉ nhục của nước Mỹ- đúng ra là là sự xỉ nhục của các chính trị gia đối thủ của Ô. Trump. Mình là siêu cường với hệ thống tình báo tinh vi, bao trùm khắp hành tinh này, trình độ hiểu biết của dân chúng rất cao, báo chí, truyền thông tinh ranh như con ma, chuyện gì cũng biết mà để cho tình báo Nga lũng đoạn cuộc bầu cử, sỏ mũi cử tri để bầu cho Ô. Trump thì…chỉ  làm trò cười cho toàn thế giới.
Tình hình thế giới:
            -AP ngày 2/11/2018: “Bộ tham mưu của Ô. Trump hôm nay tuyên bố tái cấm vận Ba Tư mà những biện pháp này đã được tháo bỏ dưới thời Ô. Obama. Lệnh cấm sẽ có hiệu lực từ ngày 5/11/2108 bao gồm các lãnh vực chuyển vận dầu hỏa, tài chính và năng lượng. Đây là đợt trừng phạt thứ hai mà Ô. Trump đã ban hành sau khi rút lui khỏi thỏa hiệp hạt nhân vào Tháng 5, 2018. Ô. Pompeo nói rằng tám đồng minh của Hoa Kỳ trong đó có Ý Đại Lợi, Nhật Bản, Nam Triều Tiên và Ấn Độ tạm thời được miễn trừ nhưng phải hạn chế nhập cảng dầu từ Ba Tư cho đến khi chấm dứt hẳn. Biện pháp nhằm bóp chết nền kinh tế, tài chính của Ba Tư.”
            Theo AP, trong một bản công bố chung, Liên Hiệp Âu Châu bao gồm các quốc gia Anh, Pháp, Đức nói rằng thật đáng tiếc về việc Hoa Kỳ tái cấm vận Ba Tư khi cấm vận này đã được bãi bỏ do thỏa hiệp 2015. Liên Hiệp Âu Châu sẽ bảo vệ các công ty Âu Châu tham gia việc buôn bán hợp pháp với Ba Tư và quyết tâm chung này không hề nao núng.” Còn bà ngoại trưởng Nam Triều đã gọi điện thoại cho Ô. Pompeo thỉnh cầu Hoa Kỳ uyển chuyển tối đa (maximum plexibility) trong việc cấm vận Ba Tư để tránh thiệt hại cho các công ty Nam Triều Tiên.  
            -Reuters Video ngày 2/11/2018: Chủ Tịch Cuba Miguel Diaz Canel (người vừa thay thế  Ô. Raoul Castro) viếng thăm Nga và hội kiến với Tổng Thống Putin tại Điện Cẩm Linh. Ô. Miguel xác định mối quan hệ ngoại giao giữa Nga và Cuba vẫn tiếp tục (như thời Fidel Castro). Đây là chuyến công du đầu tiên của Ô. Miguel và chưa biết hai bên thảo luận những gì và Nga sẽ trợ giúp Cuba những gì. Nhưng tin tức cho biết Cuba đã cho phép Nga thiết trí hệ thống định vị toàn cầu GLONASS tại đây. Sau chuyến viếng thăm này Ô. Miguel Diaz Canel sẽ đi Bắc Kinh, Việt Nam và Lào. Tại Việt Nam, Ô. Miguel đã hội kiến Chủ Tịch Nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc. Hai bên cam kết nâng mức thương mại song phương từ 240 triệu Mỹ Kim lên 400 triệu vào năm 2020.
            -AP ngày 7/11/2108: “Các nhà ngoại giao Trung Hoa và Ấn Độ thận trọng, không công khai ủng hộ bên nào trong cuộc khủng hoảng chính trị Tích Lan vì Tổng Thống Maithripala Sirisena đã bãi chức Thủ Tướng Ranil Wickremesinghe và thay thế bằng nhân vật cựu lãnh đạo độc tài Mahinda Rajapake đồng thời giải tán quốc hội. Ô. Wickremesinghe tạm thời ẩn náu ở trong dinh thủ tướng và kiên quyết cho rằng mình là lãnh đạo hợp pháp. Sự thận trọng của hai cường quốc khổng lồ này tương phản với các nhà ngoại giao Tây Phương kêu gọi quốc hội họp bàn về việc bổ nhiệm Ô. Rajapake và nhấn mạnh tới tầm quan trọng về kinh tế và quân sự mà các quốc gia đặt để tại đảo quốc Sri Lanka ở Ấn Độ Dương.”
Tây Phương “có tật” tưởng mình là “cha thiên hạ” cho nên chuyện gì cũng dính vào. Việc tổng thống thay thế thủ tướng có vi phạm nhân quyền hay khủng hoảng toàn cầu không mà lên tiếng? Hãy lo cho nước mình tươi đẹp, duy trì đạo đức, luân lý đi . Đừng lấy cái nền dân chủ hỗn loạn của mình như là cái cớ để dạy đời các nước nhỏ. Quan niệm Thực Dân “Khai sáng văn minh cho nhân loại” vẫn còn trong não trạng người Tây Phương. Nhà ông chấp nhận cho con cái cãi lại cha mẹ, muốn làm gì thì làm. Còn nhà tôi, con cái phải có phép tắc, ở tuổi vị thành niên muốn làm gì cũng phải được cha mẹ đồng ý…thì mặc xác tôi, xin đừng xía vào. Mình giàu khang phú quý chớ chê người khác nghèo khổ. Mình ăn mặc đẹp chớ chê người khác ăn mặc lôi thôi lếch thếch.  Xin nhớ  “Đèn ai nhà nấy rạng”. Trước đây dưới thời Obama, ông đại sứ Hoa Kỳ lên tiếng chỉ trích chiến dịch tiêu diệt ma túy ở Phi Luật Tân đã bị Tổng Thống Duterte gọi là “đồ chó đẻ” có lẽ là bài học nhớ đời cho nhà ngoại giao ham xía vào chuyện của người ta.
            -AFP ngày 8/11/2018: “Trung Quốc đã cho trưng bày một mô hình của trạm không gian đầu tiên có các phi hành gia thường trực  ăn ở tại đây để thay thế cho phòng thí nghiệm trên quỹ đạo của cộng đồng quốc tế và đây cũng là biểu tượng cho tham vọng của Trung Quốc vươn ra ngoài Trái Đất. Bộ phận rời chính dài 17 mét là điểm lôi cuốn tại cuộc biểu diễn hàng không một năm hai lần tại Chu Hải- một thành phố ven biển là nơi trưng bày chính của ngành hàng không không gian. Trong khi đó ở bên ngoài các phi cơ chiến đấu tàng hình J-10 và J-20 làm khán giả thích thú khi bay vút lên bầu trời. Còn ở phía trong là nơi trưng bày những đội máy bay không người lái và thiết bị quân sự. Những đám đông bu quanh trạm không gian hình trụ giới thiệu cuộc sống và làm việc của trạm Thiên Cung (Heavenly Palace)- nó còn có hai bộ phận phụ cho thí nghiệm khoa học và trang bị bằng những tấm năng lượng mặt trời. Ba phi hành gia sẽ ăn ở, làm việc tại phòng thí nghiệm nặng 60 tấn này và cho phép tiến hành những cuộc khảo cứu về sinh vật học và tình trạng không trọng lượng. Việc lắp ráp trạm không gian này dự trù hoàn tất vào năm 2020 và tuổi thọ của nó là 10 năm. Trạm Không Gian Quốc Tế - một sự hợp tác giữa Hoa Kỳ, Nga, Gia Nã Đại, Âu Châu và Nhật Bản đã hoạt động từ năm 1998 nhưng sẽ nghỉ hưu/ngưng hoạt động vào năm 2024.”
            Với những thành tự về ngành không gian và hàng không như thế này, Hoa Lục đương nhiên trở thành kẻ thù của Mỹ. Không phải chỉ Trung Hoa, mà bất cứ quốc gia nào kể cả Nhật Bản và Âu Châu nếu mạnh lên ngang tầm với Hoa Kỳ đều trở thảnh kẻ thù của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ luôn coi mình là “Võ Lâm Chí Tôn” luôn giữ vị trí Số Một và không cho phép ai ngang bằng với mình. Khi Nhạc Bất Quần học được Tịch Tà Kiếm Phổ thì đương nhiên trở thành kẻ thù của Đông Phương Bất Bại và Nhậm Ngã Hành, thì hai người phải chết để chỉ còn lại một “Võ Lâm Chí Tôn” mà thôi. Trên trái đất này không thể có hai Mặt Trời. Các nước nhỏ yếu đuối có thể sống chung với nhau, nhưng ba siêu cường thì không thể sống chung với nhau. Do đó chuyện xung đột giữa Nga-Mỹ-Trung Hoa là chuyện ngàn đời chứ không phải ngày một ngày hai. Chúng ta đừng thắc mắc nhiều quá nhưng cần xem nó diễn tiến như thế nào.
            -AFP ngày 11/11/2018: “Những thủ lĩnh của nhóm ly khai do Nga hỗ trợ tại đông Ukraina đã chuẩn bị cho cuộc chiến thắng theo như kết quả sơ khởi của cuộc bỏ phiếu - nhưng lại bị Kiev và Tây Phương lên án là bất hợp pháp. Những cuộc bầu cử của nền Cộng Hòa Nhân Dân ở Donetsk và Lugnsk do phe ly khai kiểm soát kể từ khi tách ra khỏi chính phủ Ukraina thân Tây Phương năm 2014- đã diễn ra sau khi tổng thống của Donetsk bị giết chế trong một cuộc đánh bom vào Tháng Tám. An ninh được xiết chặt với vệ binh súng vác vai, mặc đồ rằn ri để giữ trật tự. Denis Pushilin 37 tuổi là thủ lĩnh của Donetsk hy vọng sẽ đắc cử đã nói với đám đông trong một buổi hòa nhạc tại quảng trường chính - là ngày hôm nay chúng ta chứng tỏ cho thế giới biết chúng ta không chỉ chiến đấu, không chỉ thắng trên chiến trường mà còn xây dựng một quốc gia dựa trên dân chủ thực sự.”
Thật không có chuyện dại dột nào bằng nhóm quốc gia cựu hữu Ukraina nghe lời xúi bẩy của CIA và Tây Phương  lật đổ chế độ của Ô. Yanukovich để được gia nhập NATO. Thế nhưng NATO chưa tới thì đã mất Crimea và nay mất thêm vùng Donbass nói tiếng Nga bao gồm Donetsk  và Lugansk. Nhóm cực hữu này không biết gì về nguyên tắc “địa lý chính trị” (Geopolitics). Khi mình nằm sát một đại cường thì phải nương theo đại cường đó để giữ an  toàn cho đất nước. Liên kết với kẻ mạnh ở xa để chống lại đại cường sát bên cạnh mình thì “từ chết tới bị thương”. Cứ thử tưởng tượng Mexico liên kết với Nga để chống lại Hoa Kỳ xem sao? Lúc đó đất nước Mexico sẽ nát như tương hoặc bị chia cắt lãnh thổ và chiến tranh triền miên không sao ngóc đầu dậy được. Phe cực hữu để mất Crimea và phần còn lại bị cắt ra thành hai là phản quốc chứ không phải yêu nước dù biện minh thế nào đi nữa.
-ABC News ngày 15/11/2018: “Bộ tham mưu của Ô. Trump vừa ban hành lệnh trừng phạt 17 viên chức Ả Rập Sê-út vì đã can dự vào việc giết hại nhà báo Jamal Khashoggi của Washington Post- đây là những trừng phạ đầu tiên đối với sự sát hại tàn bạo khiến gây ra cuộc khủng hoảng ngoại giao. 17 cá nhân này đã thực hiện vụ thảm sát tại tòa lãnh sự Ả Rập Sê-út tại Thổ Nhĩ Kỳ trong đó có cố vấn của Thái Tử Mohammad bin Salman.”
 
Chiến Tranh Lạnh Mới:
            -The Independent ngày 2/11/2018: “Theo phát ngôn viên Lu Kang, Tổng Thống Donald Trump đã có cuộc điện đàm rất tốt đẹp với Chủ Tịch Tập Cận Bình và hai nhà lãnh đạo đồng ý gia tăng trao đổi kinh tế. Tổng thống Hoa Kỳ đã nói trên Twitter rằng cuộc nói chuyện với Ô. Tập Cận Bình thật tốt. Tôi đồng ý đây là cuộc nói chuyện rất tích cực.”
            Chúng ta không thể hiểu nổi hai bên đang chơi nhau sát ván, bỗng dưng lại nói chuyện làm lành. Có thể hai bên đã thấm đòn hay đang chơi trò hù dọa nhau, hoặc có quỷ kế gì đây?
-AFP Video ngày 6/11/2018: “Trong chuyến viếng thăm những chiến trường cũ ở Verdun, Tổng Thống Pháp Macron kêu gọi một đạo quân thật sự của Âu Châu sẽ tự vệ tốt hơn để chống lại Nga và kể cả Hoa Kỳ.”
 
            Có lẽ rồi Âu Châu cũng phải làm như vậy để thoát khỏi áp lực của Hoa Kỳ đôi khi đi ngược lại với quyền lợi của Âu Châu. Trên đời này bất cứ quốc gia nào phải nhờ ngoại bang để bảo vệ an ninh thì đừng nói tới độc lập tự chủ. Thật ra thì độc lập tự chủ vẫn có, nhưng chỉ là những chuyện vớ vẩn. Còn chuyện quan trọng vẫn phải theo cái gậy chỉ huy của Mỹ. Ô. Trump theo chủ trương “America First” tức không cần lý tới quyền lợi của đồng minh cho nên gây căng thăng với các cường quốc như Anh, Pháp, Đức. Ngay khi đặt chân tới Paris để tham dự lễ kỷ niệm 100 Thế Chiến I, Ô. Trump đã công kích Tổng Thống Macron, “Thật tủi hổ cho ông ta khi đề nghị Âu Châu phải thành lập quân đội riêng để chống lại những kẻ thù tiềm tàng trong đó có Hoa Kỳ, Nga và Hoa Lục.” Vào giờ phút chót, Ô. Trump đã hủy bỏ, không tham dự buổi lễ tại nghĩa trang tưởng niệm bộ binh và TQLC Hoa Kỳ chết trong Thế Chiến I với lý do trời mưa cho nên không thể di chuyển được. Thế nhưng quyết định này đã gây chỉ trích từ Anh Quốc và Hoa Kỳ là Ô. Trump đã không tôn trọng binh sĩ. Còn Ô. Donald Tusk- Chủ Tịch Liên Hiệp Âu Châu (EU) đã cáo buộc Ô. Trump oán ghét một Âu Châu mạnh, đoàn kết và cảnh báo về sự ra đời của mặt trận quốc gia cực đoan mặc áo màu đà của Phát-xít Đức ở những cuộc bầu cử ở Âu Châu vào năm tới. Ngày hôm sau, Chủ Nhật 11/11/2018, trong buổi lễ có sự hiện diện của Ô. Trump, Ô. Putin và Bà Merkel, Ô. Macron đọc diễn văn ám chỉ Hoa Kỳ trong khi Ô. Trump ngồi nhìn như sau, “Lòng ái quốc hoàn toàn đối nghịch với chủ nghĩa quốc gia cực đoan,  chủ nghĩa quốc gia cực đoan phản bội lòng ái quốc. Khi nói rằng quyền lợi của tôi trước đã và không lý gì đến người khác chúng ta đã hủy diệt những gì quý giá của quốc gia và đó là giá trị quan trọng nhất.” (Patriotism is the exact opposite of nationalism, nationalism is a betrayal of patriotism. In saying ‘our interests first and who care about the others’ we erase what a nation has that’s most precious, what makes it live, what is most important: its moral values.) Cuộc đối đáp qua lại giữa Ô. Trump và Ô. Macron không dừng ở đó. Theo The Telegraph ngày 14/11/2018, Ô. Macron đã nói thẳng thừng, “Là đồng minh không có nghĩa là chư hầu” (To be an ally is not to be a vassal). Thế nhưng Ô. Macron phủ nhận có sự căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Pháp. Theo AP, Ô. Trump hầu như cô đơn trong lúc các nhà lãnh đạo thế giới công kích chủ nghĩa quốc gia cực đoan. (Trump largely alone as world leaders take aim at nationalism).
 
Tình hình Trung Đông:
            -The Independent ngày 2/11/2018: Cuộc biểu tình của phe cực đoan Hồi Quốc tiến sang ngày thứ ba bằng cách ngăn chặn các con đường của một số thành phố, ném đá vào cảnh sát để phản đối việc tòa án tối cao bác bỏ bản án tử hình một người đàn bà Thiên Chúa Giáo có bốn con bị cáo buộc báng bổ nhà tiên tri Mohammad.  Bà Bibi cách đây 8 năm bị kết tội nói trên trong một vụ cãi cọ và bị đám đông xúm lại và cho rằng bà đã phỉ báng Giáo Chủ Mohammad. Bà Bibi bị kết án tử hình. Thượng Nghị Sĩ Rand Paul (Cộng Hòa, Kenntucky) đã tích cực can thiệp trong vụ này.
 
Tình hình Biển Đông:
                -Tin trong nước ngày 2/11/2018: Thủ Tướng Pháp Edouard Philippe thăm Việt Nam. Mục đích của chuyến viếng thăm là tăng cường hợp tác kinh tế và văn hóa,  kỷ niệm 45 năm ngày thiết lập bang giao và 5 năm ký Thỏa Hiệp Hợp Tác Chiến Lược. Hai bên đã ký thỏa thuận trị giá 10 tỷ Mỹ Kim, trong  đó có hợp đồng Vietjet mua 50 máy bay A321neo của Tập Đoàn Airbus, mua động cơ Leap cho máy bay Neo của CFM. Cũng giống như Tổng Thống Francois Mitterand năm 1993, Ô. Edouard Philippe cũng đã thăm khu di tích của chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa. Trả lời báo Tuổi Trẻ trước chuyến thăm Việt Nam, Thủ Tướng Edouard Philippe nói, “Trận chiến cuối cùng ở Điện Biên Phủ là một trong những trận chiến khó khăn nhất và mang tính biểu tượng nhất của cuộc chiến. Nó đã đánh dấu việc Việt Nam giành được nền độc lập hoàn toàn. Pháp đặc biệt chú trọng đến việc chia sẻ hồi ức. Đối với Việt Nam, cuộc xung đột ở Đông Dương từ 1946 -1954 đã khiến gần 80.000 binh sĩ Pháp thiệt mạng. Cuối cùng, và có lẽ quan trọng nhất, tôi cũng muốn nói rằng vì đã hòa giải được với quá khứ của mình, hai nước chúng ta đang mạnh mẽ hướng tới một tương lai chung.. Quan hệ Pháp -Việt mang dấu ấn sâu đậm của lịch sử hai nước chúng ta. “ Ô. Edouard Philippe nói đúng. Lịch sử thì không thể thay đổi nhưng chính sách ngoại giao có thể thay đổi. Lịch sử cần phải được ghi chép lại và tôn trọng. Nhưng hiểu biết lịch sử không có nghĩa là căm thù mà biết để tránh vết xe đổ của quá khứ hầu tiến đến tương lai. Việc thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược với Pháp là điều tốt lành cho cả hai quốc gia. Việt Nam cần Pháp và dĩ nhiên Pháp cũng rất cần Việt Nam.
            -Tổng Hợp ngày 9/11/2018: “Theo phát ngôn viên của phủ tổng thống Phi Luật Tân, Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Hoa sẽ viếng thăm Phi Luật Tân sau hội nghị thượng đỉnh Hợp Tác Kinh Tế Châu Á-Thái Bình Dương ở Papua New Guinea kéo dài từ 12-18/11/2018.” Papua New Guinea nằm ở bắc Úc Đại Lợi, có biên giới với Nam Dương, dân số trên 8 triệu, 70%  dân số theo Tin Lành.
            Như vậy Hoa Lục và Phi Luật Tân đã tạm gác vấn đề Biển Đông sang một bên để tập trung vào việc phát triển kinh tế. Và cũng thật rõ ràng, Phi Luật Tân đã không còn truyệt đối nằm trong quỹ đạo của Mỹ nữa mà theo chính sách ngoại giao đa phương để sinh tồn và phát triển.
            -Reuters ngày 9/11/2018: “Đứng bên cạnh nhau, các viên chức cao cấp nhất của Hoa Kỳ (Ô. Pompeo và Mattis) thúc giục những người đồng cấp Hoa Lục ngưng quân sự hóa vùng tranh chấp Biển Đông khiến gây ra sự bác bỏ từ phía Hoa Lục vì Hoa Kỳ gửi các chiến hạm tiến sát các hòn đảo nhân tạo mà Hoa Lục tuyên bố chủ quyền nơi thủy lộ chiến lược.. Trong đợt đối thoại cao cấp tại Hoa Thịnh Đốn, hai bên đã đưa ra những lời nói “toạc móng heo” về những khác biệt của cả hai phía nhưng kêu gọi tiếp tục giữ mối liên lạc ngoại giao để giải quyết những vấn đề tạo bất ổn thị trường tài chính toàn cầu.”

            -Tổng Hợp ngày 14/11/2018: Hoa Kỳ đã gửi Phó Tổng Thống Mike Pence tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN lần thứ 33 và các hội nghị liên quan tại Tân Gia Ba khiến các nhà bình luận nghi ngờ là Ô. Trump coi nhẹ khu vực Đông Nam Á. Tại đây Ô. Pence nói rằng không có chỗ cho chủ nghĩa đế quốc và xâm lăng tại khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, ý ám chỉ Hoa Lục. Trong khi đó Tổng Thống Putin đích thân tham dự hội nghị. ASEAN và Nga đã quyết định nâng tầm quan hệ ASEAN-Nga lên hợp tác chiến lược và thông qua Tuyên Bố Chung ASEAN-Nga. Điều này cho thấy với chính sách Hướng Đông, Nga từ từ bắt rễ vào Đông Nam Á trong lúc ảnh hưởng của Hoa Kỳ sói mòn tại vùng này do chủ trương “America First”. Tổng Thống Putin cũng đã chuyển lời mời các công ty của ASEAN tham dự diễn đàn kinh tế sắp tới tổ chức tại Nga và gặp gỡ Thủ Tướng Mã Lai Mahathir Mohamad bên lề hội nghị để gia tăng thương mại song phương. Theo báo cáo của tình báo Hoa Kỳ, dù có sự trừng phạt nhưng 13 quốc gia vẫn muốn mua hệ thống phòng thủ hỏa tiễn S-400 của Nga trong đó có Saudi Arabia, Qatar, Algeria, Morocco, Ai Cập, Việt Nam và Iraq.
 
Nhận Định:
 Theo The Telegraph ngày 2/11/2018, “Một tay súng tên Scott Paul Beierle 40 tuổi đã bắn chết hai người đàn bà (một nữ bác sĩ và một sinh viên) và làm bị thương năm người tại một phòng tập Yoga rồi quay súng tự sát trong một trung tâm mua sắm tại Tallahassee- thủ phủ Tiểu Bang Florida. Chưa biết động cơ của cuộc thảm sát là gì.”

Theo The Wrap ngày 3/11/2018, “Một sinh hoạt chính trị do ngôi sao Ilana Glazer của Broad City tổ chức tại một nhà thờ Do Thái ở Nữu Ước đã phải đình hoãn vào đêm Thứ Năm 1/11/2018 vì ai đó đã vẽ bậy lên nhà thờ những lời chống Do Thái. Một nhân viên quét dọn của nhà thờ cho New York Post biết đã có những chữ viết hận thù trong đó có câu Hãy Giết Hết Bọn Do Thái.”
 
Theo ABC News ngày 4/11/2018: “Một trẻ vị thành niên bị cáo buộc tội sát nhân vì đã dùng dây thừng xiết cổ mẹ mình tới chết rồi chôn xác ở một hầm đốt lửa của nhà thờ sau khi cãi cọ với mẹ về học bạ được điểm D (điểm rất kém). Theo Cảnh Sát Trưởng của Volusia County, Florida đứa con đại bất hiếu 15 tuổi này đã thú tội giết mẹ mình là bà Gail Cleavenger 46 tuổi.” Ôi luân lý, đạo đức, tình mẫu tử của thời đại điện tử! Có lẽ còn tệ hơn loài thú vật. Ngày xưa khi nhân loại còn bán khai, con người sống đùm bọc trong bộ tộc, làng quê, gia đình cha mẹ anh chị em. Ngày nay văn minh cực điểm, cấu trúc gia đình, làng xóm vỡ vụn vì người ta cho rằng cần phải phát huy cá tính để phát triển toàn diện con người. Có ngờ đâu chủ nghĩa cá nhân biến thái ra quan niệm ích kỷ chỉ biết có mình, không cần biết tới ai dù là vợ hay chồng, con cái, cha mẹ, anh chị em và có khi cũng không cần biết tới quốc gia, dân tộc. Ôi cái giá của một nền văn minh, hãnh tiến vì đã phát triển cực điểm “quyền tự do cá nhân” và không thèm lý tới việc giảng dạy luân lý, đạo đức, tình mẫu tử, sống hòa hợp và lòng ái quốc.
 
Theo Yahoo News ngày 2/11/2018,  “Một mục sư Tin Lành ở Iowa nói rằng ông sẽ dựng bục giảng chống đạn, một súng từ trường tránh đạn (magnetic gun mount) và những túi đựng dụng cụ y khoa cứu cấp và sẽ có năm nhân viên an ninh đứng ở mỗi góc để canh chừng bảo vệ cho tín hữu đến làm lễ.”
            Thật không thể tưởng tượng nổi một nơi an lành như nhà thờ ngày nay phải canh gác như các trại lính. Nước Mỹ đại loạn chăng? Đại loạn không phải do kẻ thù từ bên ngoài đem tới mà do chính người Mỹ gây tạo ra bởi lòng hận thù, chia rẽ và khác biệt chính kiến..
 
            Theo ABC News & AP ngày 8/11/2018, “Tối thiểu 13 người chết và 10 người khác bị thương khi một tay súng xông vào một quán rượu đông nghẹt người ở Thousand Oaks, Nam California, tung lựu đạn khói và nổ nhiều loạt đạn. Nghi can là một cựu binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến 28 tuổi đã chết ngay tại chỗ. Cảnh sát đang tìm hiểu xem động cơ của vụ thảm sát này là gì? Theo điều tra ban đầu, hung thủ có thể bị chấn thương do hậu quả của đời sống binh nghiệp.”
 
            Theo Reuters ngày 13/11/2108, cơ quan FBI cho biết, tội phạm do thù ghét đã tăng 17% trong năm 2017. Ô. Matthew Whitaker- quyền Bộ Trưởng Tư Pháp nói rằng tội phạm này đã xâm phạm một cách đê tiện giá trị của Hoa Kỳ.
 
Bạn phải nhớ rằng, khi bạn nói lời căm thù, kích động hận thù, quảng bá lòng căm thù thì sẽ có người nghe được. Những người này có thể sẽ xây dựng lòng căm thù và hành động. Vậy muốn có bình yên phải diệt trừ lòng căm thù, chia rẽ ngay trong con người mình. Chính trị theo người xưa là đạo chính, đạo lớn để “kinh bang tế thế”. Nhưng ngày nay “thánh nhân” đã chết hết và chính trị biến thành đạo tranh giành quyền lực. Lịch sử cho thấy tranh giành quyền lực là đấu trường dã man và tàn bạo nhất. Tranh giành quyền lực, khác biệt chính kiến có thể chẻ đôi, chẻ ba đất nước và đừng nghĩ rằng đó là dấu hiệu đáng mừng của nền dân chủ.
 
Dân chủ là thảo luận trong ôn hòa, tương kính và dùng lá phiếu chứ không phải xuống đường biểu tình liên tục, chống phá, chụp mũ, bôi bẩn và gửi bom tới nhà nhau. Nhưng than ôi! Đạo Trời hết thịnh lại suy là lẽ thường. Dân chủ theo kiểu “gửi bom tới nhà” sẽ chết và sẽ được thay thế bởi một hệ thống chính trị như thế nào đó mà chúng ta chưa biết.
 
Ngày xưa dưới nhiều triều đại vua hiền đức, dân chúng sống yên ổn, “trăm họ âu ca”, văn hóa, học thuật tư tưởng, nghệ thuật phát triển mà không cần lập đảng. Rồi con người do tiến bộ đã nghĩ ra độc đảng, lưỡng đảng và đa đảng để cai trị đất nước. Cuối cùng đất nước nát như tương và giết hại lẫn nhau. Chúng ta có thể nói mà không sợ sai lầm rằng, loài người đang đi theo hai con đường xuôi ngược: Văn minh, kỹ thuật càng tiến bộ, váy đàn bà càng ngắn, luân lý, đạo đức và lương tâm càng suy đồi.
 
Theo tôi, hiện nay nhân loại đang có “bốn dòng thác lũ”. Dòng thác lũ xác thịt (sex), dòng thác lũ bạo lực (violence)  dòng thác lũ gian trá bao gồm hàng giả, lời nói, hành động gian trá, bịa đặt tin tức và khát vọng tâm linh. Một số rất đông trên hành tinh này vẫn đang khát vọng những giây phút  bình an, cởi bỏ những phiền não trong con người mình. Nhưng khát vọng này không chống đỡ nổi ba dòng thác xác thịt, bạo động và gian trá đang thống ngự toàn cầu. Những hình ảnh đạo đức chìm dần giữa hàng triệu, hàng triệu hình ảnh phô trương thân thể gần như trần truồng của các cô ca sĩ, người mẫu, tài tử điện ảnh và những cuộc thi hoa hậu liên miên trên khắp thế giới và tin tức bịa đặt xuất hiện từng giây từng phút. Ngày nay con người không “nói chuyện” với nhau bằng trí tuệ và tình thương mà giải quyết mọi việc bằng súng đạn, bom tự sát và bằng những lời lẽ hận thù, kích động. Đạo đức ngày nay giống như một ông già hủ lậu, lọm khọm nép mình bên dòng đời đầy xác thịt bạo động và gian trá. Bạo động ở Iraq, A Phú Hãn, Syria, Yemen, Thổ Nhĩ Kỳ, Palestines, Do Thái, Hồi Quốc, Ấn Độ, Phi  Châu, đánh bom tự sát liên miên ở Anh, Pháp, Đức và ngày nay tới Hoa Kỳ.
 
Hãy vứt bỏ tất cả những tình cảm, ý nghĩ kỳ thị, ghét bỏ, hận thù, chia rẽ nếu thật sự muốn một cuộc sống bình an. Thế nhưng:
-Khuyên một người đang căm thù bỏ căm thù, rất khó. Có khi họ quay sang kết tội mình yếu hèn, nhu nhược.
-Khuyên một người đang kỳ thị bỏ kỳ thị, rất khó. Có khi họ quay sang giết hại mình.                                          
-Khuyên một người đang say mê một cô một cậu nào đó, rất khó. Có khi họ bỏ cả cha mẹ để đi theo tiếng gọi của ái tình.
-Khuyên một người đang say mê quyền lực hãy buông bỏ, rất khó. Có khi họ nói mình ngu dại.
-Khuyên một người đang say mê tiền bạc hãy bớt tham đi, rất khó. Có khi họ nói mình đạo đức giả.
-Khuyên một người đang hành động gian trá hãy bỏ gian trá, có khi họ giết mình để che dấu hành động gian trá của họ.
 
            Muốn buông bỏ được tất cả những thứ này phải có Trí Tuệ và lòng Từ Bi. Đó là con đường duy nhất. Van vái, cầu nguyện Thần Linh không giúp ích được gì cả. Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rằng đừng cầu nguyện sau những cuộc thảm sát mà cần ngồi lại với nhau để tìm phương thức giải quyết trong tinh thần mà Phật Giáo gọi là Kiến Hòa Đồng Giải để rồi đi đến Giới Hòa Đồng Trụ tức cùng chung sống hòa bình trên hành tinh duy nhất này. Cho dù chúng ta có tìm ra một hành tinh khác có cuộc sống, thì nơi đó cũng sẽ biến thành đấu trường nếu chúng ta mang lên đó lòng hận thù, chia rẽ, kỳ thị, ghét bỏ ở Trái Đất Này. 
Đào Văn Bình
(California ngày 15/11/2018)