Họp Mỹ-Triều Thất Bại, Trump Đổ Lỗi TQ Phá
Họp Mỹ-Triều Thất Bại, Trump Đổ Lỗi TQ Phá; Trump Dọa Bỏ Thương Lượng Mậu Dịch Với TQ
HÀ NỘI - TT Trump loan báo ngày Thứ Năm 28-2: đối thoại với lãnh tụ Kim Jong-un không đạt tới thỏa thuận, và không có kế họach họp thượng đỉnh thứ 3 – trở ngại là vấn đề trừng phạt.
TT Trump nói rõ “Họ muốn giải tỏa mọi trừng phạt và chúng ta không thể làm”, theo tường thuật của BBC.
Chương trình ngày 28-2 của Bạch Ốc gồm dự định lễ ký Thông Cáo Chung và ngọ tiệc giữa 2 nguyên thủ - nhưng tất cả đã sụp đổ bất ngờ.
Theo lời ông Trump, Kim đề nghị tháo bỏ cơ sở Yongbyon, là trung tâm nghiên cứu và sản xuất chính của chương trình nguyên tử - đổi lại, Kim đòi giải tỏa mọi trừng phạt, là yêu sách mà phía Hoa Kỳ không chuẩn bị.
Cũng có vấn để với hệ thống cơ sở nguyên tử ngoài căn cứ Yongbyon, là nơi được biết như là nguồn plutonium chính – nhưng người ta tin rằng Bắc Hàn có ít nhất 2 cơ sở tinh chế uranium khác.
Trong buổi họp báo tại Hà Nội, TT Trump ám chỉ đề nghị của Kim không là phá hủy hoàn toàn bộ máy nguyên tử. Theo lời ông, khi phía Hoa Kỳ nêu vấn đề về 1 cơ sở tinh chế ngoài Yongbyon, phía Bắc Hàn cảm thấy ngạc nhiên với điều Hoa Kỳ biết.
Kết thúc của thượng đỉnh thứ nhì đuợc xem như là 1 thoái bộ với ông Trump nhà thương thuyết bằng kiểu cách riêng đã nói về sự kiện Singapore giữa năm 2018 như là 1 thành tựu ngoại giao lớn.
1 số quan sát viên thấy quyết định không chấp nhận của TT Trump như là phản ứng thích hợp. Chuyên gia Andray Abrahamian của Stanford University nhận định “Với ông Trump, đó sẽ là thất thố không thể chịu đựng”.
Nam Hàn mô tả đổ vỡ tại Hà Nội là “đáng tiếc” nhưng tin rằng 2 bên đã đạt tiến bộ.
Với Trung Cộng, ngoại trưởng Wang Yi phát biểu “Khó khăn trong thương lượng là không tránh khỏi – chúng tôi sẽ đóng 1 vai trò xây dựng”.
Với kết thúc đột ngột tại thủ đô Vietnam, dự kiến về tuyên bố chính thức chấm dứt chiến tarnh giữa Bắc Hàn và Hoa Kỳ bị ném vào bụi cỏ cao.
Truyền thông Hoa Kỳ tường thuật các phát biểu của TT về sinh viên Otto Warmbier chết chỉ mấy ngày sau được trả về Mỹ, rằng ông Trump tin vào các cam kết của Kim là không hay biết sự đối xử tệ hại với Warmbier.
Người ta không nghĩ rằng ông Trump đã đốc thúc Kim về nhân quyền – theo LHQ, Human Rights Watch và các cường quốc, Pyongyang là chế độ lạm dụng nhân quyền tồi tệ nhất. Từ 80,000 đến 120,000 tù chính trị bị giam cầm, đánh đập, và bị giết.
Giới quan sát đặt lại vấn đề phi nguyên tử có nghĩa như thế nào với 2 bên. Washington yêu cầu phi nguyên tử hoàn toàn, không thể đảo ngược và có thể kiểm chứng. Người ta tin rằng mục tiêu của Kim Jong-un là về thỏa thuận để Hoa Kỳ rút quân. Khi nhà báo hỏi về phi nguyên tử, TT Trump trả lời “Với tôi là rất rõ, là phải loại trừ vũ khí nguyên tử”. Ông tỏ ý lạc quan tin rằng “thương lượng đã đưa 2 bên tới vị trí để có kết quả thật sự tốt trong tương lai.
Dân biểu Nancy Pelosi nhận định “Vui mừng thấy TT không chấp nhận” – trong buổi họp báp hàng tuần của chủ tịch Hạ Viện, bà Pelosi nhấn mạnh “Điều chúng ta muốn là phi nguyên tử - TT sắp trở về. Sau 2 cuộc đối thoại, TT đã nhận thức rằng Kim không là ngang hàng để ngồi đối diện nhân vật quyền lực nhất thế giới. TT không cho Kim điều gì là thật tốt”.
Phát ngôn viên Phủ TT Nam Hàn Cheong Wa-dae tỏ ý thất vọng về 2 ngày họp thượng đỉnh Trump-Kim không đạt thỏa thuận. Thông cáo báo chí ghi “Chúng tôi cảm thấy tiếc – nhưng có lẽ 2 bên đã đạt tiến bộ hơn bất cứ thời gian nào trong quá khứ”. Theo ông Cheong, hội ngộ Hà-Nội có thể giúp 2 nguyên thủ hiểu biết nhau hơn, nâng cao khả năng khai thông trong tương lai. Phát ngôn viên ghi nhận ý muốn tiếp tục đối thoại của TT Trump – Seoul sẽ nỗ lực giúp 2 bên duy trì xung lực đối thoại trong khi tiếp tục liên lạc và hợp tác với nhau.
Trong 1 buổi họp báo hiếm hoi, ngoại trưởng Bắc Hàn Ri Yong-ho tuyên bố: chỉ yêu cầu giải tỏa 1 phần trừng phạt. Ông Ri nói rõ: sẽ cho phép chuyên gia Hoa Kỳ chứng kiến việc phá hủy các cơ sở sản xuất uranium và plutonium nếu 1 phần trừng phạt được giải tỏa, theo tường thuật của CNN. Vài giờ trước, TT Trump ngưng đối thoại, với loan báo “yêu sách ngưng trừng phạt là trở ngại”.
Trong khi đó bản tin của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) hôm 28 tháng 2 trích thuật nhận định của các chuyên gia và nhà quan sát nói rằng sự thất bại của thượng đỉnh Mỹ-Triều tại Hà Nội lần này có bàn tay của Trung Cộng. Bản tin VOA viết như sau:
“Các chuyên gia và nhà quan sát nói với VOA rằng việc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un không đạt được một thỏa thuận ở Hà Nội hôm 28/2 là một điều “đáng tiếc,” nhưng không loại trừ khả năng có “bàn tay” Trung Quốc làm hỏng thượng đỉnh Mỹ-Triều.
“...
“Ông Dương Đại Triều Lâm, nhà báo độc lập ở Việt Nam, cho VOA biết nhận định của ông về sự “bất thành” của thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2.
“Tôi nghĩ có tác động của Trung Quốc trong việc hai nhà lãnh đạo Mỹ-Triều gặp nhau tại Việt Nam trong hai ngày qua. Trung Quốc dựa vào địa chính trị của mình cũng như sự ảnh hưởng của mình đối với Triều Tiên để lồng ghép chương trình hạt nhân của Triều Tiên trong các thỏa thuận về thương mại của họ để mang lại lợi thế cho họ trong các thỏa thuận với phía Hoa Kỳ.
“Tôi nghĩ có bàn tay Trung Quốc trong việc cuộc đàm phán thượng đỉnh của hai bên bị thất bại ngày hôm nay.”
“...
“Tại cuộc họp báo tại Hà Nội vào chiều ngày 28/2, Tổng thống Donald Trump nói Trung Quốc có ảnh hưởng rất lớn đối với Triều Tiên:
“Tôi nghĩ Trung Quốc là một nước lớn, cung ứng đến 93% lượng hàng hóa cho Triều Tiên, và do đó đóng vai trò lớn. Nhưng tôi tin rằng Triều Tiên có lập trường riêng của họ. Họ không nhận mệnh lệnh từ bất kỳ ai. Ông ấy (ông Kim) là một người mạnh mẽ và Triều Tiên đã làm được những điều khá kỳ diệu. Nhưng có đến 93% hàng hóa nhập từ Trung Quốc. Trung Quốc có ảnh hưởng lớn và Trung Quốc là một nước đã hỗ trợ nhiều cho Triều Tiên, Nga cũng vậy.”
Hôm Thứ Năm, 28 tháng 2, bản tin của báo Newsmax nói rằng TT Trump hôm Thứ Năm đã cảnh báo rằng ông có thể từ bỏ thương lượng mậu dịch với TQ nếu điều đó là không đủ tốt, ngay dù các cố vấn kinh tế của ông đã khoe khoan sự tiến bộ “tuyệt vời” hướng tới thỏa thuận để chấm dứt tranh chấp với TQ.
“Tôi luôn luôn sẵn sàng từ bỏ,” ông Trump nói thế tại Hà Nội, sau khi cắt ngắn cuộc họp thượng đỉnh với Chủ Tịch Bắc Hàn Kim Jong Un vì thất bại trong việc đạt được thương lượng phi nguyên tử Bán Đảo Triều Tiên. “Tôi không bao giờ sợ bỏ đi khỏi cuộc thương lượng. Và tôi sẽ làm thế với Trung Quốc, nếu thương lượng không đạt được.”
https://vietbao.com/a291338/hop-my-trieu-that-bai-trump-do-loi-tq-pha-trump-doa-bo-thuong-luong-mau-dich-voi-tq
