Giám đốc CIA: bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran là "tai họa"
Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã cảnh báo Tổng thống mới đắc cử Trump rằng việc chấm dứt thỏa thuận hạt nhân với Iran có thể là một "tai họa" và "đỉnh điểm của sự ngu xuẩn".
Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump đã đe dọa sẽ hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran và ngụ ý Mỹ sẽ cộng tác gần gũi hơn với Nga.
Ông Brennan sẽ từ nhiệm tháng 1/2017 sau 4 năm dẫn dắt CIA.
Trong bài phỏng vấn đầu tiên từng có của một giám đốc CIA với truyền thông Anh, ông John Brennan nêu một số mảng mà theo ông chính quyền mới cần thực hiện với "sự cẩn trọng và nguyên tắc". Các mảng này gồm ngôn ngữ dùng để nói về khủng bố, quan hệ với Nga, thỏa thuận hạt nhân với Iran và cách thức điều động lực lượng mật vụ của CIA.
Vai trò của Nga ở Syria
Ông Brennan đưa ra một đánh giá ảm đạm về tình hình ở Syria. Ông lập luận rằng cả chính phủ Syria và chính phủ Nga đều có trách nhiệm trong việc giết hại thường dân mà ông tả là "khủng khiếp".
Chính quyền của Tổng thống Barack Obama đã theo đuổi chính sách hỗ trợ cho nhóm phiến quân chống lại chính quyền của tổng thống Assad ở Syria. Giám đốc CIA cho biết ông tin là Mỹ cần tiếp tục nhiều sự ủng hộ này để giúp phiến quân chống chịu cái mà ông gọi là "cuộc càn quét" do Syria, Iran, Hezbollah và Nga gây ra.
AFP
Nga tiếp tục giữ vai trò trọng yếu cho tương lai của Syria, ông nói thêm. Nhưng ông cũng tỏ ý nghi ngờ thái độ sẵn sàng hợp tác của Nga về đàm phán bất kỳ thỏa thuận nào. Ông nói Moscow đã "không trung thực" trong chiến lược đàm phán của mình, tìm cách kéo dài quá trình đàm phán để làm Aleppo "chết ngạt".
"Tôi không tin tưởng người Nga sẽ chịu xuống nước cho tới khi họ đạt được các thành công về mặt chiến lược trên trận địa như họ muốn", ông nói.
Chính quyền sắp vào Nhà Trắng của ông Trump đã ngụ ý họ có thể sẽ làm việc gần gũi với Nga hơn ở một số mảng.
"Tôi nghĩ tổng thống Trump và chính quyền mới cần phải thận trọng với những lời hứa của Nga," ông Brennan cho BBC biết, lập luận rằng Moscow đã từng thất hứa trong quá khứ.
Tin tặc bầu cử tổng thống
Về chuyện Nga tìm cách gây ảnh hưởng cuộc bầu cử Mỹ bằng cách tấn công tin tặc và phát tán thông tin, ông giám đốc CIA khẳng định Nga đã tìm cách làm chuyện này nhưng ông sẽ để cho các cơ quan nội vụ Mỹ nói về hành động này có mức độ tác động đến đâu.
Ông cũng khẳng định là ông đã nói chuyện với những người đồng nhiệm Nga để chất vấn họ và cảnh cáo họ là những hành động này có thể sẽ gây là gậy ông lại đập lưng ông.
Hoa Kỳ không nên "hạ thấp mình xuống tầm của Nga" hay làm tăng sự căng thẳng bằng cách trả đũa Nga, nhưng cũng có những cách khác có thể làm cho Nga hiểu được những hành vi này là không thể chấp nhận được.
GETTY IMAGESThỏa thuận hạt nhân với Iran
Ông cũng cảnh báo đội ngũ nhân viên mới của ông Trump về quan điểm hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran mà ông Trump nói tới trong chiến dịch tranh cử.
"Tôi nghĩ điều đó sẽ là thảm họa", ông Brennan nói với BBC. "Trước tiên, nếu một chính quyền mới hủy bỏ một thỏa thuận mà chính quyền cũ ký kết là một điều chưa từng có."
Ông nói động thái này sẽ có nguy cơ ủng hộ những người có quan điểm cứng rắn ở Iran và dẫn đến nhiều quốc gia khác theo đuổi các chương trình hạt nhân để đáp lại chương trình hạt nhân được Iran nối lại. "Tôi nghĩ đó sẽ là đỉnh điểm của ngu xuẩn nếu chính quyền Hoa Kỳ mới hủy bỏ thỏa thuận này", ông nói.
Mối đe dọa khủng bố
Theo ông Brennan, khủng bố vẫn là mối quan ngại bao trùm. Nhóm khủng bố lên kế hoạch tấn công trong lãnh thổ gọi là Nhà nước Hồi giáo vẫn "hoạt động mạnh" và đang tìm cách để chứng tỏ họ vẫn có khả năng thực hiện các cuộc tấn công phương Tây mặc dù có thiệt hại ở trận địa.
Drone và tù nhân bị bắt giữ
CIA có trách nhiệm thu thập thông tin gián điệp và là cơ quan mật vụ của Tổng thống. Các hoạt động của CIA thường là bí mật và khi được tiết lộ thì gây nhiều tranh cãi.
Một trong những thách thức được công khai mà ông Brennan phải đương đầu là các biện pháp CIA sử dụng, chẳng hạn việc dùng vòi rồng vào những người bị bắt giữ sau vụ tấn công 11/9.
Tổng thống đắc cử Trump nói ông sẽ xét lại việc dùng vòi rồng nếu ông thấy việc này có hiệu quả. Ông Brennan nói rõ quan điểm của ông cho rằng đó sẽ là một sai lầm.
Ông Brennan cho rằng nếu Mỹ không sử dụng các cuộc tấn công bằng drone đúng cách, chúng có thể sẽ gây phản tác dụng cho an ninh Mỹ.
"Cuộc chiến với Hồi giáo"
GETTY IMAGES
Giám đốc CIA nói ông chưa gặp đội ngũ mới của ông Trump để bàn thảo về các chương trình và lực lượng của CIA nhưng ông sẵn sàng gặp họ.
"Có rất nhiều người đọc báo và xem các chương trình với thông tin không đúng sự thật. Và tôi muốn làm cho đội ngũ mới hiểu được thực tế là thế nào. Cuối cùng thì họ là những người phải quyết định họ sẽ thực hiện trách nhiệm của mình thế nào."
Một vài người trong chính quyền mới, chẳng hạn Tướng Michael Flynn, đã nói đến việc Mỹ cần hiểu rằng họ đang có một "cuộc chiến tranh thế giới" với các lực lượng Hồi giáo.
Khi được hỏi liệu ngôn từ "chiến tranh thế giới" có nên dùng hay không, vị giám đốc CIA nói đội ngũ mới cần phải "có nguyên tắc về ngôn từ họ dùng và những thông điệp họ đưa ra. Vì nếu họ không theo nguyên tắc, các ngôn từ của họ sẽ bị các tổ chức khủng bố và cực đoan khai thác để mô tả Hoa Kỳ và chính phủ Hoa Kỳ là chống Hồi giáo khi chúng ta không phải như vậy".
Tổng thống đắc cử Trump nói ông sẽ bổ nhiệm Hạ nghị sĩ Mike Pompeo làm giám đốc CIA tiếp theo.
BBC
