Trang Tử tiết lộ 9 bí quyết tuyệt diệu để nhìn người
Tác giả: Theo
Bayvoice.net | Dịch giả: Minh Nữ
Nam Hoa kinh là cuốn sách triết học nổi tiếng do nhà triết học
Trang Tử viết vào thời Chiến Quốc. Trong sách có đoạn: “Lòng
người sâu hiểm hơn sông núi, khó biết hơn trời, vì trời còn có hạn kỳ: xuân,
hạ, thu, đông, sớm mai, chiều tối, nhưng người thì bề ngoài kín đáo mà tình cảm
sâu thẳm khó dò. Thế nên có nhiều kẻ bề ngoài đôn hậu mà ngầm kiêu căng tự mãn;
bề ngoài giỏi giang nhưng bản chất bất tài; bề ngoài thận trọng cố chấp mà thấu
tình đạt lý; bề ngoài kiên cường nhưng bản chất nhu nhược; bề ngoài hoà hoãn
nhưng bản chất hung tàn”.
1. Xa cách giúp nhìn ra trung thành
Khoảng cách là thước đo mối quan hệ tốt xấu giữa hai người, nới
rộng khoảng cách một cách thích hợp sẽ có thể hiểu rõ về nhau hơn. Con người
hiện đại đều rất bận rộn, trong một đoạn thời gian nào đó có thể giữ một chút
khoảng cách với bạn bè và nhìn xem anh ta có bận tâm đến bạn không. Khoảng thời
gian này qua đi, hai người giao du thường xuyên trở lại, lúc ấy hãy nhìn xem
còn có thể hòa hợp với nhau như trước hay không.
Phương pháp này cũng giống như “Quân tử giao tình nhạt như nước”,
cả hai đều cho hiệu quả tương tự. Nếu như tình cảm của hai bên mà đủ vững chắc,
lại có cùng mục tiêu và lý tưởng với nhau thì loại quan hệ này sẽ không bị trói
buộc bởi khoảng cách và thời gian. Trái lại, nếu như quan hệ là dựa vào địa vị
và lợi ích mà duy trì thì sau thời gian dài xa cách, quan hệ ấy cũng tự nhiên
mà phai nhạt. Tuy nhiên cần phải chú ý rằng, loại khảo sát này không được lạm
dụng quá đà, nếu không cái được chẳng bù nổi cái mất!
2. Thân cận giúp nhìn ra giáo dưỡng
Cái gọi là “ở lâu mới biết lòng người” có nghĩa là, hai người
thường xuyên ở cùng một chỗ với nhau sẽ hiểu rất rõ ưu khuyết điểm cũng như văn
hóa giáo dục của nhau. Hơn nữa trong khi nói chuyện có thể chú ý đến cách diễn
đạt và hành vi của đối phương, có thể quan sát lời nói của người kia có thô tục
không, hành vi có khiếm nhã không; hoặc khi đùa giỡn có thể xem xem người kia
trong lúc buông lơi có còn lễ độ hay không.
Hai người kết giao thời gian dài thì mối quan hệ sẽ trở nên bình
đẳng. Lúc đó lễ độ, giáo dục và kiến thức của một người sẽ thể hiện rõ
ràng trước mặt người kia. Nếu như trong quá trình quen biết lâu dài, một người
luôn cung kính và khiêm nhường với mọi người thì người bạn đó rất đáng để kết
giao!
3. Việc phức tạp giúp nhìn ra năng lực
Loại phương pháp này thích hợp để cấp trên đánh giá cấp dưới. Có
thể giao một số công việc phức tạp cho người mình cần đánh giá để xem người đó
có thu xếp được gọn gàng ổn thỏa không, có xử lý hợp tình hợp lý được không.
Người có năng lực có thể chia làm hai loại: có năng lực và có khả
năng chịu được áp lực. Thông thường, năng lực của một người cao thấp ra sao sẽ
thể hiện khi họ đang phải chịu áp lực. Áp lực sẽ làm rối loạn hành vi và phán
đoán của một người. Nếu ở trong hoàn cảnh áp lực như vậy mà vẫn có thể nhanh
chóng thoát ra và tìm được phương pháp làm việc thích hợp thì năng lực của
người ấy không kém chút nào!
4. Việc đột xuất giúp nhìn ra mưu trí
Đột nhiên hỏi một vấn đề có thể nhìn ra mưu trí của một người. Vấn
đề ấy không cần quá hóc búa cũng không cần quá nhạy cảm, có thể là dựa trên
logic có sự suy luận hoặc chuyển hướng đột ngột.
Qua “vấn đề đột xuất” có thể đánh giá được trình độ năng lực của
một người, cũng như tốc độ phản ứng và khả năng khống chế cảm xúc của người đó.
Khi bị hỏi bất ngờ, phản ứng đầu tiên của đối phương có thể là kinh ngạc, nhưng
nếu có thể nhanh chóng trả lời thì dù đáp án có đúng hay sai cũng đã chứng tỏ
rằng, trong một khoảng thời gian ngắn anh ta có thể khôi phục lại bình thường
cảm xúc của mình. Câu trả lời đúng hay sai không quan trọng, quan trọng là nó
có chặt chẽ và hợp lý hay không.
5. Việc gấp gáp giúp nhìn ra tín nghĩa
Chuyện xảy ra bất ngờ sẽ luôn khiến người ta bối rối không kịp
chuẩn bị, lúc này đừng ngại gọi điện thoại cho bạn bè để nhờ giúp đỡ, hãy xem
người đó có đáp ứng hay không và đáp ứng có đúng lúc và ổn thoả hay không.
Cách này chủ yếu dùng để khảo sát trong hai trường hợp: một là
việc đó phải nằm trong khả năng của họ, hai là bạn phải có chỗ đứng tương đối
trong lòng họ. Người coi trọng bạn thì khi đột nhiên được bạn cầu trợ bằng mọi
cách sẽ nhanh chóng chạy tới. Ngược lại, người xem nhẹ bạn sẽ ậm ừ cho qua
chuyện hoặc mượn cớ để thoái thác, thậm chí có người lúc đầu sảng khoái đồng ý
nhưng sau lại lần lữa không đến, người như vậy không đáng để kết giao.
Nếu đối phương đã có hẹn hoặc có việc quan trọng cần làm nhưng lại
đáp ứng lời nhờ vả của bạn mà lỡ việc của người khác, như vậy lòng tín nghĩa
của người này cũng cần đặt một dấu hỏi.
6. Tiền bạc giúp nhìn ra nhân nghĩa
Nếu có vị bằng hữu muốn vay tiền bạn mà số tiền đó nằm trong khả
năng của bạn thì đừng ngại cho vay, hãy xem xem anh ta có trả lại đúng hạn hay
không.
“Quân tử ái tài, thủ chi hữu đạo”, người quân tử coi trọng tiền
tài nên việc thu chi phải có đạo lý. Tiền tài là phương pháp trực tiếp để khảo
nghiệm năng lực ý chí và phẩm chất của một người, và cũng là khâu dễ xảy ra vấn
đề nhất trong quan hệ giữa người với người. Có không ít những mối quan hệ bạn
bè tốt đẹp chỉ vì vay tiền thời gian lâu không trả hoặc không có khả năng trả
nợ mà dẫn đến tuyệt giao. Tiền tài tuy là vật ngoài thân nhưng lại là thứ cơ
bản để đảm bảo cho cuộc sống yên ổn. Cho nên dù là bạn thân đi nữa thì tiền bạc
cũng phải rõ ràng.
7. Lúc nguy khốn giúp nhìn ra khí tiết
Cuộc đời có lúc lên lúc xuống, khi gặp phải khó khăn thì đừng ngại
tâm sự với bạn bè. Người bạn chân chính sẽ kiên nhẫn lắng nghe, cho bạn những ý
kiến xây dựng và thật lòng giúp đỡ chứ không lảng tránh bạn. Đây chính là điều
mà người ta gọi là “Trong hoạn nạn mới thấy chân tình”. Khi bạn đang ở trên
đỉnh cao danh vọng, sẽ có rất nhiều người vây quanh bạn, nhưng khi cuộc đời bạn
lao xuống dốc thì sẽ có những người lựa chọn tránh xa hoặc thậm chí thừa cơ hãm
hại bạn. Lúc này, những người ở lại cùng bạn vượt qua hoạn nạn mới là người bạn
thực sự.
8. Lúc say rượu giúp nhìn ra phép tắc
Khi đối phương say rượu có thể xem xem biểu hiện của anh ta có
thái quá không, lời nói cử chỉ có còn đúng mực không. Một người khi uống rượu
vào thì khả năng kiểm soát sẽ bị giảm xuống, cho nên ở một mức độ nào đó có thể
thể hiện suy nghĩ và phẩm hạnh của anh ta. Dân gian có câu: “Tửu phẩm như nhân
phẩm” (Phẩm chất của rượu như phẩm chất của người), “Tửu
hậu thổ chân ngôn” (Lúc say mới nói lời thật). Tuy
nhiên mỗi người khi say lại có biểu hiện khác nhau, có người chỉ vùi đầu vào
ngủ cũng không thể đánh giá được gì nhiều. Vì vậy biểu hiện khi say chỉ có thể
dùng để tham khảo, cũng không thể hoàn toàn dựa vào “tửu phẩm” mà đánh giá
“nhân phẩm” được.
9. Chỗ gặp gỡ tụ hội giúp nhìn ra thái độ làm người
Quan sát cách đối xử của một người khi tiếp xúc với những người có
tính cách, chức nghiệp, thân phận khác biệt, có thể thấy được nhân cách và đạo
xử thế của họ. Ví dụ như, có những người nhìn thấy bậc quyền cao chức trọng thì
cúi đầu khom lưng, còn đối với những người có địa vị kém hơn mình thì ngạo mạn
khinh thường; có những người đối với bậc bề trên thì cung cung kính kính nhưng
đối với lớp đàn em thì chỉ tay giậm chân. Chỉ khi đối xử với mọi người đều bình
đẳng như nhau thì mới có thể nhận được sự tôn trọng của người khác.
Những kết tinh trí tuệ này mặc dù đã trải qua hàng ngàn năm lịch
sử nhưng vẫn còn nguyên giá trị ứng dụng cho đến tận ngày nay. Tuy nhiên cần
chú ý rằng, khi ứng dụng 9 bí quyết này thì phải kết hợp với tình huống thực
tế, không được rập khuôn máy móc, càng không thể cố ý bày đặt ra sự việc để
thăm dò, nếu không rất có thể sẽ phá hỏng những mối thâm tình quý giá. Nhìn
người quả nhiên là một nghệ thuật, và cũng là một loại trí tuệ vậy.
------------------------------
