Ba người nhận giải Nobel Hóa học
Giải Nobel Hóa học 2016 vừa được trao tặng cho những người đã sáng chế ra những chiếc máy nhỏ nhất thế giới.
Các nhà khoa học được nêu danh tại một cuộc họp báo ở Thụy Điển.
Những chiếc máy được những người đoạt giải chế tạo có kích cỡ mỏng hơn sợi tóc một ngàn lần.
Chúng có thể được đưa vào bên trong cơ thể con người để cung cấp thuốc cho cơ thể từ bên trong - ví dụ, đưa dược phẩm trực tiếp tới các tế bào ung thư.
Lĩnh vực này của công nghệ nano cũng có thể mang lại các ứng dụng trong thiết kế vật liệu thông minh.
Giải thưởng này là một sự công nhận thành công của các nhà sáng chế trong việc kết nối các phân tử với nhau để thiết kế tất cả mọi thứ, từ động cơ tới một chiếc xe hơi và các cơ bắp trên quy mô nhỏ xíu.
"Họ làm chủ được việc kiểm soát các chuyển động ở quy mô phân tử", ông Olof Ramstrom từ Ủy ban Nobel cho biết.
Phản ứng khi nghe tin về giải thưởng này, Giáo sư Feringa cho biết: "Tôi không biết phải nói gì, tôi bị sốc và điều thứ hai tôi có thể nói là: ‘Tôi khá cảm động trước việc này.'"
Nhà vật lý nổi tiếng Richard Feynman vẫn thường được cho là người đã tạo cảm hứng cho khái niệm về máy phân tử.
Trong một bài giảng tại Viện Công nghệ California (Caltech) năm 1959, có tựa đề "Có rất nhiều chỗ ở bên dưới", ông xem xét tới khả năng trực tiếp điều khiển vật chất ở cấp độ nguyên tử.
Ông nói về ý tưởng "nuốt chửng bác sĩ" – và giới thiệu khái niệm đưa thuốc vào cơ thể.
Jean-Pierre Sauvage sinh năm 1944 tại Paris, Pháp. Ông hiện là giáo sư danh dự tại Đại học Strasbourg và là giám đốc nghiên cứu danh dự tại Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu Khoa học Pháp (CNRS).
Sir Fraser Stoddart sinh năm 1942 tại Edinburgh, Vương quốc Anh. Ông hiện đang làm việc với trường Đại học Northwestern, Mỹ.
Bernard L. Feringa sinh năm 1951 tại Barger-Compascuum, Hà Lan. Ông là giáo sư về hóa hữu cơ tại Đại học Groningen, Hà Lan.
Nobel vật lý về tay ba khoa học gia Anh
Giải Nobel Vật lý 2016 đã được trao cho ba nhà khoa học gốc Anh sống và làm việc tại Hoa Kỳ.
Các ông David Thouless, Duncan Haldane và Michael Kosterlitz, sẽ cùng nhận giải thưởng 8 triệu kronor (727,000 bảng), cho những khám phá về dạng lạ của vật chất.
Công trình nghiên cứu có thể dẫn đến vật liệu cải tiến cho điện tử và điện toán siêu nhanh.
Ba người được công bố thắng giải tại một cuộc họp báo ở Thụy Điển.
Tên của họ sẽ được ghi vào danh sách cùng 200 người khác đoạt các giải Nobel Vật lý từ năm 1901.
Ủy ban Nobel cho biết những khám phá này đã "mở cánh cửa tới một thế giới chưa từng được biết”.
Khi vật chất trong điều kiện khắc nghiệt, chẳng hạn như khi ở dạng rất lạnh hoặc phẳng, các nhà khoa học bắt đầu thấy chuyển động bất thường của các nguyên tử.
Những hiện tượng này bổ trợ cho các giai đoạn quen thuộc hơn của vật chất, cụ thể là khi mọi thứ thay đổi từ dạng rắn sang lỏng và sang khí.
Giáo sư Haldane nhận xét: "Tôi đã rất ngạc nhiên và rất cảm kích."
"Công trình này đã có từ lâu nhưng nay có rất nhiều khám phá mới và qui mô được dựa trên công trình gốc này, và đã mở rộng nó."
Tất cả ba nhà nghiên cứu đã sử dụng toán học để giải thích hiệu ứng vật lý trong trạng thái lạ của vật chất, chẳng hạn như các chất siêu dẫn, siêu lỏng và màng từ mỏng.
Mặc dù là người gốc Anh Quốc, ba người đoạt giải hiện đang sống và làm việc tại Hoa Kỳ.
Ông David Thouless sinh năm 1934 tại Bearsden. Ông là một giáo sư danh dự tại Đại học Washington.
Ông Duncan Haldane đã được sinh ra vào năm 1951 tại London. Ông là giáo sư vật lý tại Đại học Princeton.
Ông Michael Kosterlitz sinh năm 1942 tại Aberdeen. Ông hiện đang giảng dạy tại Đại học Brown.