Tuy nhiên lần này
khác với các tiền lệ trước. Ba Mươi vẫn chưa là Tết!
Ở các kỳ đại hội
đảng trước vẫn có sự tranh chấp, nhưng nó nhanh chóng kết thúc vì đó chỉ là
tranh chấp nhân sự chia ghế và các bên tham gia có thể thỏa hiệp vì không có
mâu thuẫn tư duy thân tư bản hay thân cộng sản.
Khi đó mạng xã hội
chưa phát triển, nên đảng ít bị dư luận soi mói do dễ bưng bít thông tin.
Dù ít dù nhiều,
với tác dụng của mạng xã hội hiện nay, cũng gây tác dụng phần nào đó vào quyết
định của đảng.
Dù nhiều người nói
“quần chúng ngoài đảng” có nói gì thì cũng không ảnh hưởng vào đảng, nhưng tôi
e rằng không phải.
Nếu không
có tác dụng thì vì sao có nhiều thông tin lọt lộ ra để dùng “quần chúng bên
ngoài “ gây sức ép cho nhau lên các phe phái bên trong đảng.Theo các thông tin
đề cử bầu bán cái ghế Tổng Bí Thư thì hiện nay phe này thắng thế phe kia thất
thế, tuy nhiên đó chỉ là các trận giao hữu từ Hội Nghị TW 12 đến nay.
Trận chính thức là
Đại Hội Đảng 12 vẫn chưa khai mạc, và chuyện kèo dưới thắng ngược hay kèo trên
áp đảo vẫn còn là ẩn số.
Tranh chấp đường lối
Như các bài viết
trước về đảng, tôi có nói rằng quần chúng nhận định trong đảng lúc này có sự
tranh chấp đường lối giữa các phe “thân Trung Quốc” và “phe thân Mỹ”.
Và đến nay qua
nhiều phân tích của các học giả tên tuổi am hiểu nội tình Việt Nam cho thấy
góc nhìn này của quần chúng xác đáng.
Tôi nhắc lại
chuyện này để đưa độc giả về cội nguồn của nó.
Ngày nào mà còn
các cường quốc lớn như Mỹ, Trung Quốc… tranh giành ảnh hưởng để thu lợi ích thì
ngày đó còn có các phe thân này thân kia trong nội bộ các nước nhỏ yếu hơn.
Có thể đang xảy ra 'tranh chấp đường lối' trong nội bộ
ban lãnh đạo Đảng CSVN, theo tác giả.
Do chiến lược phát
triển tranh giành các khu vực địa - chính trị khác nhau của các nước lớn qua
từng thời kỳ mà các nước nhỏ được yên ổn hay xào xáo trong từng giai đoạn.
Vấn đề bàn về đảng
CSVN bây giờ không cần nhìn là phe nào thắng hay thua nữa.
Gác qua chuyện phe
nhóm, thì vấn đề mà đảng CSVN, vì là lực lượng duy nhất lãnh đạo đất nước và xã
hội, bất kể phe nào trong đó cũng phải chịu trách nhiệm về tương lai đất nước.
Việt Nam đã, đang và
sẽ còn nằm trong sự tranh giành ảnh hưởng của các cường quốc.
Thành ra dù phe
thân Mỹ hay phe thân Trung Quốc thắng cử kỳ này, cũng sẽ phải giải bài toán
Việt Nam
đi về đâu giữa hai cường quốc.
Đó mới là điều
quan trọng nhất.
Nhìn từ Trung Quốc
Trung Quốc là nước
lớn, nhu cầu bành trướng là nhu cầu bản chất hiện hữu, tuy nhiên Trung Quốc bị
nhiều cản trở địa-chính trị trong bành trướng. Xin mời các bạn nhìn lên bản đồ
thế giới.
Nếu Trung
Quốc bành trướng về phía Bắc thì cũng gặp một trở ngại hùng mạnh là Nga, và một
trở ngại thiên nhiên là băng tuyết lạnh lẽo.Về phía Đông,
Trung Quốc bành trướng ra thì gặp Nhật, một dân tộc giỏi và một đất nước giàu
mạnh, e rằng cũng khó, và cũng có chướng ngại là biển.
Về phía Tây, Trung
Quốc bành trướng ra thì gặp các nước thuộc khối SNG cũ, vốn cũng tách ra từ
cường quốc quân sự Liên Xô, cũng không dễ ăn, và gặp trở ngại thiên nhiên là sa
mạc
Với vị trí địa lý
đó, e rằng việc bành trướng ra ba hướng trên là điều mà các đời lãnh đạo Trung
Quốc không chọn để làm vì khó khăn quá. Như vậy chỉ còn phía Nam và ra biển
Đông là thuận lợi.
Việt Nam, vì vị
trí địa lý sát Trung Quốc, thiên nhiên phù hợp, sẽ là lựa chọn gần như duy nhất
trong sách lược thôn tính về phương Nam của Trung Quốc. Không còn lựa chọn nào
khác ngoài việc “đi xuyên qua Việt Nam”.
Lịch sử đã chứng
minh các đời đế vương phong kiến của Trung Quốc đều đã thấy và làm điều này.
Chỉ là ngày nay không thể lộ liễu xâm lăng bằng quân sự, nên phải chọn các cách
lấn từ từ, âm thầm tiến tới.
Bản đồ đường lưỡi bò của Trung Quốc đã gặp phải sự
phản đối quyết liệt của nhiều nước, trong đó có Philippines, quốc gia đã 'kiện'
Trung Quốc ra Tòa quốc tế.
Theo quy luật bành
trướng, quy luật thiên triều-chư hầu, nếu không thể phát động xâm lăng nhanh, ồ
ạt bằng quân sự thì việc hậu thuẫn cho chính quyền nước chư hầu để “khai thác”
chư hầu phục vụ thiên triều là chuyện vốn dĩ phải làm.
Và đây cũng chính
là cội nguồn của ra đời của “phe thân Trung Quốc” trong chính quyền Việt Nam. Từ cổ đại
đến hiện tại, các triều đại đều có “phe thân Trung Quốc” và hiện tại bây giờ
cũng thế, đó là quy luật mà!
Lịch sử đã có thời
gian để chỉ ra những Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống... là “phe thân Trung Quốc”.
Hiện tại thì lịch sử chưa đủ thời gian để thẩm định cho thời kỳ này, nhưng sau
này lịch sử dĩ nhiên cũng sẽ chỉ ra được ai là những Lê Chiêu Thống, Trần Ích
Tắc của Việt Nam thời kỳ hiện đại.
Nhìn từ Hoa Kỳ
Mỹ hiện nay là
cường quốc mạnh nhất trên thế giới. Mạnh thì dĩ nhiên trật tự bàn cờ thế giới
Mỹ phải tham gia để tìm kiếm lợi ích phục vụ cho mình.
Kẻ mạnh không thể
để kẻ khác vươn lên đe dọa mình. Trung Quốc đã trở thành một đối trọng có thể
đe dọa Mỹ, nên Mỹ phải kiềm chế. Dĩ nhiên Mỹ thấy Trung Quốc chỉ còn cửa bành
trướng ra Biển Đông và về phía Nam,
đi ngang qua Việt Nam.
Nên Mỹ hiểu ngăn chặn Trung Quốc ở ngay biên giới Việt-Trung là hợp lý nhất.
Tranh chấp
Biển Đông giữa Việt Nam-Trung Quốc thì Mỹ không muốn tham gia nhiều. Chẳng qua
các tàu hàng của Mỹ phải chở hàng đi qua khu vực này, nên Mỹ chỉ đưa ra “lời
khuyên” là các nước tranh chấp làm gì làm, phải giữ an toàn hàng hải cho tư bản
phương Tây chở hàng buôn bán.Người ta nói nhiều
về chiến lược “xoay trục” của Mỹ về Châu Á-Thái Bình Dương nhưng ít ai nghĩ về
cái gì là trọng tâm của nó. Trọng tâm của chiến lược này chính là Kênh Đào Kra xuyên
qua Thái Lan, nối vịnh Thái Lan vào Ấn Độ Dương. Tiền từ con kênh này mang lại
khi đào xong là lợi ích kinh tế khổng lồ mà ai cũng muốn.
Nước nào nắm giữ
con kênh này, sẽ nắm được lợi thế kinh tế vận tải biển khổng lồ của nó, cũng
như kiểm soát nó về quân sự sẽ có ý nghĩa kiểm soát an ninh của một nửa vùng
biển Thái Bình Dương, cùng an ninh hàng hải của toàn bộ các quốc gia nằm dọc
theo hải phận Philippines. Con kênh Kra này có nhiều nước nhỏ dính dáng trực
tiếp vào, như Việt Nam, Thái Lan, Myanmar.
Hay xa hơn chút là Philippines,
Malaysia, Indonesia…cũng bị
ảnh hưởng ít nhiều qua lại.
Vì Mỹ biết dù nước
nào ở khu vực có liên quan đến Biển Đông lấy trọn Biển Đông đi nữa cũng không
đến phần Mỹ, nên Mỹ dĩ nhiên cần phải nắm trọn Kênh Kra để cân bằng lợi ích là chuyện
phải làm. Nhìn về kênh Kra là nhìn về an ninh khu vực, nếu Trung Quốc nắm được
Kênh Kra thì Trung Quốc phá được thế đang bị nắm yết hầu ở eo biển Malacca, do
đó Trung Quốc không dễ dàng từ bỏ.
Cũng như Trung
Quốc, Mỹ cũng không thể đem quân vào Việt Nam được. Nên còn gì lý tưởng hơn
nếu Mỹ hậu thuẫn cho một phe trong đảng Cộng Sản Việt Nam lên cầm quyền và có
chính sách thân Mỹ để cùng Mỹ ngăn chặn bành trướng Trung Quốc và cùng khai
thác Kênh Đào Kra chia lợi ích cho hai đất nước.
Và đó chính là sự
ra đời của “phe thân Mỹ” trong đảng CSVN, từ thời điểm 1986. Khi đảng CSVN thực
hiện “Đổi Mới”, bang giao với Mỹ và phương Tây, thì cũng là lúc “phe thân Mỹ”
có điều kiện để mạnh dần lên.
Với các cường quốc
lớn, chính trị không phải chuyện ngẫu hứng, họ bỏ ra hàng chục năm để hoạch
định chiến lược và thực thi là chuyện bình thường.
Kênh đào Kra và Asean
Đến đây các bạn
chắc cũng hiểu vì sao tôi nói tôi không muốn bàn về các phe thân Mỹ-thân Trung
Quốc ai thua ai thắng ở Đại Hội 12 nữa. Vì dù phe nào thua hay thắng thì sau
này hai phe vẫn sẽ tồn tại, có thể yếu đi, mạnh lên trong các thời kỳ khác nhau
chứ không bao giờ có thể xóa bỏ hoàn toàn.
Các bước
đi bành trướng trong chiến lược Biển Đông và Nam tiến của Trung Quốc thì ai cũng
biết nên tôi không bàn. Bây giờ nói về các bước đi của Mỹ trong việc bao vây
Trung Quốc và “giữ kênh đào Kra”.Với Myanmar thì coi
như đã xong. Từ một chính quyền quân phiệt thân Trung Quốc (cho Trung Quốc xây
ống dẫn nhiên liệu đi ngang lãnh thổ Myanmar), đến nay đã chuyển hóa
thành một chính quyền dân chủ sơ khai và cờ hoa chào đón các quan chức Phương
Tây, cùng với thực thi dần dân chủ pháp trị.
Tình hình Thái Lan
thì bất lợi hơn cho Mỹ. Chính quyền quân sự Thái Lan sau khi lật đổ anh em nhà
Thaksin thì lại tỏ ra thân Trung Quốc, nên có vẻ Mỹ sẽ còn nhiều vất vả để gây ảnh
hưởng.
Nếu cổng vào của
Kênh Kra là ở Thái Lan thì cổng ra là Vịnh Thái Lan của Việt Nam, thành ra việc
phe thân Mỹ lên cầm quyền lúc này có tầm quan trọng lớn với Mỹ. Tôi đánh giá Mỹ
sẽ không lơ là tình hình chính trị Việt Nam trong giai đoạn này.
Phán quyết của Tòa
Tối cao Philippines về việc
mở cửa cho tiếp vận và bảo hộ quân sự của Mỹ vào nước này mới vừa công bố cho
thấy Mỹ đã giải quyết xong vấn đề Philippines.
Vậy tiếp theo sẽ
là đảo Phú Quốc và Cảng Cam Ranh của Việt Nam để bảo hộ một đầu của kênh đào
Kra là bước đi liền tiếp theo chăng? Mỹ chỉ có thể đi bước này nhanh chóng nếu
ở Đại Hội 12 này phe thân Mỹ lên cầm quyền. Nếu phe này thất thế thua cuộc bầu
bán thì Mỹ sẽ mất thời gian hơn, hoặc họ tìm kiếm một giải pháp khác.
Song hành cùng Mỹ
là nước Anh. Dấu chân của thủ tướng Anh đi đến đâu, dường như sau đó nước đó từ
độc tài chuyển sang dân chủ (Ấn độ và Myanmar là những ví dụ).
Đã ba mươi năm
trôi qua kể từ khi nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt gặp bà Thatcher ở Anh thì thủ
tướng Anh (một ông mãn nhiệm và một ông đương chức) lần đầu đến Việt Nam. Biết đâu
Việt Nam
cũng vì thế mà giống như các tiền lệ trước.
Trong các vận trù
sách lược lớn đó của Mỹ và các đồng minh, TPP chỉ đáng để xem như một mòn quà
nhỏ hơi nặng ký của Mỹ tặng cho đảng CSVN và đất nước Việt Nam. Nó là bằng
chứng cho đảng và nhân dân Việt Nam cùng công nhận rằng “chơi với Mỹ” là cùng
nhau thịnh vượng và giàu có, còn “chơi với Trung Quốc” thì chỉ nhận được cướp
bóc và khốn cùng.
Và vì thời gian
trùng khớp trong chiến lược giành ảnh hưởng của hai ông to kể trên, nên Đại Hội
Đảng lần thứ 12 trở thành trận chung kết đầu tiên cho hai đường lối.
Nếu một bên thua
trong trận này, tương lai sẽ cũng diễn ra nhiều trận đấu khác. Thành ra tôi
không quan tâm đến việc ông Y hay ông Z nào đó có bao nhiêu phiếu trong Hội
Nghị TW 14.
Với tôi, việc tìm
hiểu nguyên nhân sâu xa nào dẫn đến có hai ông này sinh ra, tranh chấp nhau như
bây giờ tôi thấy quan trọng hơn. Vì một ngày nào Trung Quốc chưa có dân chủ
pháp trị để cùng vươn lên hòa bình với Mỹ thì Việt Nam còn phải giải bài toán đường
lối tranh chấp phe phái này.
Trách nhiệm Đại Hội 12
Là công dân Việt
Nam, tôi không khoái việc số phận chúng ta phải nằm trong sự tính toán của bất
kỳ cường quốc nào kể cả Trung Quốc hay Mỹ. Một Việt Nam có quyền tự quyết là
ước mơ tốt đẹp nhưng hiện tại còn quá xa vời vì đất nước còn yếu và dân tộc còn
chia rẽ. “Lưu Bị mượn Kinh Châu” là lối thoát duy nhất lúc này.” Kinh Châu” đó
là Trung Quốc hay Mỹ thì xin để độc giả tự có quyết định.
Sự tranh
đấu nhau giữa đường lối thân Mỹ và thân Trung Quốc đã diễn ra qua nhiều trận
giao hữu để nắn gân nhau là các Hội Nghị TW 12-13-14. Hai phe đã quá đủ để hiểu
rõ thực lực và đại hội 12 sẽ quyết định. Tuy nhiên tôi xin lưu ý với các đại
biểu về dự Đại hội 12 là lá phiếu của các vị rất quan trọng.Cái gì phải làm
thì làm sớm còn hơn làm muộn, mượn Kinh Châu của cường quốc nào có lợi nhất cho
đất nước và dân tộc hẳn các vị trong lòng hiểu rõ. Mong các vị thật tâm suy xét
quyết định.
Mai này, khi lịch
sử đủ thời gian, nó sẽ chỉ ra ai là Trần Ích tắc… mà tôi e rằng sẽ sớm thôi.
Các vị cũng đừng
quan ngại là đi với Mỹ sẽ mất đảng.
Đối với Mỹ, họ
quan trọng đường lối hơn là con người. Đảng Cộng sản của các vị nếu thật lòng
hướng về Mỹ, cùng chia lợi ích với Mỹ trong chiến lược xoay trục Châu Á-Thái
Bình Dương thì Mỹ không khờ dại gì đi phá hoại các vị đâu.
Tuy nhiên các vị
cũng cần nhớ đến người dân mà thực thi dân chủ pháp trị để dân còn tôn trọng
đảng. Sẽ là một bi kịch khác nếu xu hướng “chính quyền cảnh sát hóa” tăng lên.
Đại tá Khadafi là một ví dụ sống động.
Những người dân
chủ hay quần chúng có chính kiến xin hãy nhớ rằng độc tài cá nhân là con của
độc tài tập thể.
Nếu vì sợ đứa con
độc tài cá nhân ra đời mà chúng ta “vô tình ủng hộ” cho bà mẹ độc tài tập thể
thì e rằng chúng ta sai lầm trong hướng đi của mình
Tôi viết bài này
trong một giấc mơ về một dân tộc Việt Nam
trong-ngoài đoàn kết và một đất nước Việt Nam dân chủ pháp trị thăng hoa.
Tôi thích châm
ngôn của chính trị tư bản, không có bạn bè và kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có đồng
minh giai đoạn và lợi ích vĩnh viễn của quốc gia là quan trọng.
Nguyễn An Dân
Bài viết phản
ánh văn phong và thể hiện quan điểm riêng của tác giả, một nhà tư vấn về pháp
lý quan tâm đến các vấn đề nội chính, đường lối, đang sinh sống ở Sài Gòn, bài viết
hưởng ứng chuyên đề " Viết về Đại hội Đảng
CSVN lần thứ 12" của BBC Việt ngữ. Các bài vở, ý kiến, xin mời quý vị
gửi về cho chúng tôi qua địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk Xin xem thêm thể lệ cụ
thể tại đây: http://bit.ly/1ZkeNRU
Nguồn: BBC
