Vũ Ngọc Yên
Nguy cơ chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên?
Bất
chấp các nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên Hiệp quốc (HĐBA-LHQ) kêu
gọi Bắc Hàn đình chỉ chương trình phát triển nguyên tử và hỏa tiễn, nước
này vẫn tiếp tục các hành động khiêu khích.
Vào
ngày 29.8, Bắc Hàn phóng một hỏa tiễn đạn đạo tầm trung Hwasong-12 qua
không phận Nhật Bản. Vài ngày sau, Hàn cộng công bố đã thử nghiệm bom
nhiệt hạch H thành công vào ngày 3.9 và cho biết thêm, bom này có thể
lắp vào hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).
Chủ
tịch Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Nam Hàn, Kim Young-woo cho biết, nếu
xác định là bom H thì sức công phá lên tới 100 kiloton (1 kiloton tương
đương 1.000 tấn thuốc nổ TNT), mạnh gấp 4-5 lần so với quả bom nguyên tử
của Mỹ từng thả xuống thành phố Nagasaki năm 1945 tại Nhật Bản. Trước
đó vào tháng 7, Bắc Hàn đã thử nghiệm hai hỏa tiễn ICBM với đoạn đuờng
bay xa hơn 10.000 cấy số, có thể đạt mọi mục tiêu toàn Á châu và một
phần lãnh thổ Mỹ.
Trong
cuộc họp khẩn cấp diễn ra ngày 30-8, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc
(HĐBA LHQ) đã ra tuyên bố lên án việc Bắc Hàn phóng thử hỏa tiễn đạn đạo
bay qua Nhật Bản, coi đây là mối đe dọa thái quá, đồng thời yêu cầu
Bình Nhưỡng chấm dứt toàn bộ chương trình phát triển hạt nhân và tên
lửa.
Trước
thách thức mới không thể chấp nhận qua vụ thử bom H, cộng đồng quốc tế
đã lên án Bắc Hàn và xem việc thử bom nhiệt hạch là mối đe dọa nghiêm
trọng cho hòa bình và an ninh Á châu. Một cuộc họp của Hội đồng Bảo an
Liên HIệp quốc được triệu tập vào ngày 4-9 theo đề nghị của Mỹ, Anh,
Pháp, Nhật Bản và Nam Hàn.
Cuộc
họp đã không thống nhất được biện pháp trừng phạt với vụ thử hạt nhân
của Bắc Hàn. Trong khi Mỹ cảnh báo khả năng sẽ tấn công Bắc Hàn. Trung
Quốc, Nga và một số thành viên HĐBA LHQ phản đối quyết liệt phương án
quân sự.
Mỹ đã đệ trình một loạt biện pháp chế tài và HĐBA –LHQ sẽ biểu quyết vào ngày 11. 09.
Nhật tăng cường vũ trang
Chính
quyền Nhật đã lên án mạnh các hành động khiêu khích của Hàn cộng. Trong
cuộc điện đàm với tổng thống Nam Hàn Moon Jae In, thủ tướng Shinzo Abe
cho biết, cả hai nước sẽ gia tăng áp lực đối với chế độ Bình nhưỡng. Từ
khi Bắc Hàn dọa tấn công đảo Guam, tiền đồn Mỹ ở giữa Thái Bình Dương
vào tháng 8, Nhật đã có biện pháp phòng ngừa cho trường hợp chiến tranh
xảy ra. Các hệ thống chống hỏa tiễn được bố trí phía tây lãnh thổ.
Giới
quân sự ngạc nhiên khi thấy Nhật không có phản ứng quân sư trước việc
hỏa tiễn Bắc Hàn phóng qua lãnh thổ, mặc dù nước này đã sở hữu hệ thống
đánh chặn hỏa tiễn patriot loại PAC-3.
Kể
từ 2009, đây là lần đầu hỏa tiễn loại Hwasong-12 bay qua không phận và
nổ tung thành 3 mảnh, rớt trước bờ biển Nhật. hỏa tiễn này bay rất nhanh
với vận tốc tới 20.000 cây số /giờ trên độ cao 550 cây số và đoạn đường
bay 2700 cây số. Các chuyên gia quân sự phỏng đoán, Nhật không phản ứng
vì lý do chiến thuật và chính trị.
Khi
hỏa tiễn Bắc Hàn bay qua không phận, Nhật đã theo dõi đường bay và xác
định không nguy hiểm nên không cần bắn chặn. Hơn nữa Nhật không muốn
khiêu khích, tạo lý do cho Bắc Hàn thử tiếp hỏa tiễn.
Trong
cuộc khủng hoảng với Bắc Hàn, Nhật có lý do tái vũ trang và điều chỉnh
chính sách quốc phòng. Là quốc gia sát bán đảo Triều Tiên, Nhật ủng hộ
giải pháp hòa bình thông qua ngoại giao. Cũng như Nam Hàn, Nhật là đồng
minh của Mỹ và xem Bắc Hàn là mối đe dọa, nhưng Nhật không muốn có chiến
tranh mà bị họa lây. Nếu Mỹ đơn phương tấn công Bắc Hàn và Bắc Hàn trả
đũa bắn phá vào các nước đồng minh Mỹ bằng mọi loại vũ khí nguyên tử,
hóa học, sẽ gây ra thương vong cho dân Nhật.
Nam Hàn lưỡng lự giữa hòa giải và cứng rắn với Bắc Hàn.
Phản
ứng trước sự khiêu khích của Bắc Hàn, Mỹ và Nam Hàn thỏa thuận nhiều
biện pháp như Mỹ đưa tàu sân bay và máy bay ném bom chiến lược đến Nam
Hàn, tiến hành các cuộc tập trận chung mới, tăng cường các khả năng
phòng thủ hỏa tiễn đạn đạo của Bắc Hàn cũng như triển khai hệ thống
phòng thủ hỏa tiễn tầm cao giai đoạn cuối Terminal High Attitude Area
Defense (THAAD) tại Nam Hàn.
Ngày
4-9 Nam Hàn đã thực hiện một cuộc tập trận bắn đạn thật phối hợp nhằm
mục tiêu vào nơi được giả định là bãi thử hạt nhân của Bắc Hàn.
Trong
cuộc điên đàm với Tổng thống Mỹ D. Trump, Tổng thống Nam Hàn Moon Jae
In đồng ý chi thêm nhiều tỉ Mỹ kim để mua vũ khí tối tân của Mỹ.
Học
viện nghiên cứu quốc phòng Sipri ở Stockhom –Thụy Điển cho biết Mỹ cũng
đã bán cho Nam Hàn giữa năm 2010 và 2016 một lượng vũ khí trị giá 5 tỷ
Mỹ kim.
Tình
hình trên bán đảo Đông dương càng căng thẳng, doanh thu của nền công
nghệ vũ khí của Mỹ càng cao. Mối đe dọa của Bắc Hàn đã mang lại ít nhiều
“quà tặng” cho kỹ nghệ chiến tranh của Mỹ.
Thủ
đô Hán Thành với số dân 25 triệu cách biên giới Bắc Hàn khoảng 50 cây
số nằm trong phạm vi đại pháo của Bắc Hàn. Là nạn nhân luôn bị Bắc Hàn
đe dọa, các chính phủ tiền nhiệm Nam Hàn chủ trương phải cứng rắn trước
mọi hành đông khiêu khích cúa Hàn cộng, nhưng tân Tổng thống Moon cho
rằng, sự căng thẳng quân sự giữa hai miền chỉ đưa đến thảm họa cho dân
tộc Hàn quốc. Vì vậy, một mặt ông tăng cường phòng bị quốc phòng, mặt
khác thận trọng tìm cách đối thoại với Bắc Hàn để tránh bùng nổ chiến
tranh.
Mỹ cân nhắc phản ứng quân sự
Bộ
trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cảnh báo, sẽ có “hành động đáp trả
quân sự quy mô lớn” đối với bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào Mỹ hay các
đồng minh Nam Hàn và Nhật Bản. Theo ông James Mattis, Mỹ có nhiều
phương án quân sự và Tổng thống Donald Trump đã được báo cáo về tất cả
các phương án này.
Mỹ chủ trương cô lập Bắc Hàn trên mọi phương diện. Donald Trump gọi Bắc Hàn là một “quốc gia bịp bợm”.
Để
đối phó Bắc Hàn, Mỹ cung cấp vũ khí cho đồng minh Nhật, Hàn và có biện
pháp cấm vận thương mại với các quốc gia liên hệ với Bắc Hàn, kể cả các
quốc gia nhận thợ khách Bắc Hàn.
Những
tuyên bố cường điệu của Trump cho thấy, Mỹ sẵn sàng gia tăng áp lực
quân sự để ép Bắc Hàn phải dẹp bỏ chương trình thử bom và hỏa tiễn.
Trong
nội các Trump, hiện có ba cựu tướng Kelly (chánh văn phòng Bạch ốc),
Mattis (Bộ trưởng quốc phòng) và McMaster (Cố vấn An ninh Quốc gia) có
nhiều ảnh hưởng đến chính sách an ninh và quốc phòng của Mỹ.
Gần
đây, Trump đã nghiêng nhiều về các giải pháp quân sự như tăng ngân sách
quốc phòng, tăng quân ở Á Phú Hãn thay vì rút lui như đã từng tuyên bố,
gửi tàu tuần tra đến Biển Đông… Cộng đồng quốc tế đã lên án những cuộc
thử hạt nhân của Hàn cộng và đòi hỏi các bên liên hệ phải thương nghị
hòa hoãn. Trump ngược lại cho rằng, thương thảo không phải là cách đối
đáp với Hàn cộng. Đại sứ Mỹ tại LHQ, bà Nikki Haley tuyên bố không
ngượng ngùng “Nhà độc tài Bắc Hàn đang ăn xin chiến tranh” (bagging for
war).
Các
hành động của Trump và các cộng sự của ông ta, cho thấy, khả năng áp
dụng quân sự đối với Bắc Hàn ở một mức độ nào đó vẫn có thể xảy ra.
Trung Quốc và Nga chống giải pháp quân sự
Trung Quốc đã đứng về phía Bắc Hàn trong cuộc chiến Triều Tiên (1950-1953) chống Mỹ và Nam Hàn.
Trung Quốc hiện là đồng minh duy nhất hỗ trợ kinh tế cho Bắc Hàn. Lương thương mại Bắc Hàn giao dịch với Trung Quốc chiếm 90%.
Trung
Quốc khẳng định hỗ trợ các biện pháp hòa bình để giải quyết tình hình
căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời phản đối mọi hành động
nhằm gây áp lực quân sự lên quốc gia này. Trung Quốc rất lo ngại chiến
tranh xảy ra, hàng triệu dân Bắc Hàn sẽ tràn qua biên giới Trung Quốc
lánh nạn và sự thống nhất Hàn Quốc sẽ tạo cơ hội cho quân Mỹ dàn quân
sát biên giới. Tại Nam Hàn, đang có 28.500 quân Mỹ trú đóng.
Nga
có 20 cây số biên giới chung với Bắc Hàn và một đường xe lửa nối liền
hai nước. Nga xem việc quân Mỹ trú đóng và bố trí các dàn chống hỏa tiễn
THAAD tại Nam Hàn là cái gai trong mắt, nên Nga chống lại phương án
chiến tranh của Mỹ. Một mặt Nga lên tiếng đòi hỏi Bình Nhưỡng phải ngưng
các hành động khiêu khích, làm bất ổn tình hình, mặt khác nhắc nhở,
chính trị – ngoại giao là con đường duy nhất để giải quyết khủng hoảng.
Nói chung Nga và Trung Quốc chỉ muốn duy trì hiện trạng (Status quo)
Âu châu hỗ trợ biện pháp trừng phạt
Dư
luận quốc tế đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ vụ thử hạt nhân nói trên của
Triều Tiên. Đức, Italia, Pháp và Anh cũng kêu gọi siết chặt các biện
pháp trừng phạt của EU chống Triều Tiên sau “hành động khiêu khích mới”
của Bình Nhưỡng.
Tổng
thống Thụy Sĩ, bà Doris Leuthard cho biết, sẵn sàng làm trung gian,
giúp giải quyết cuộc khủng hoảng Triều Tiên, bao gồm tổ chức các cuộc
đàm phán cấp bộ trưởng.