Nhân Quyền và Tam Quyền Phân Lập cho Việt Nam

Nguyễn Quang

Nhân Quyền và Tam Quyền Phân Lập cho Việt Nam

Nhà nước pháp quyền, nguyên ngữ từ tiếng Đức Rechtsstaat, được dịch sang nhiều thứ tiếng trong đó có tiếng Pháp État de droit, với Anh ngữ Rule of Law…hàm nghĩa một quốc gia dân chủ, văn minh, tôn trọng nhân quyền trong tinh thần thượng tôn pháp luật.

Khởi đi từ Quốc Hội Lập Hiến – Constitutionalism, như khát vọng của công dân qua Đại diện của mình hình thành nên Hiến Pháp thể hiện ý nguyện người dân để cùng nhau thực hiện hầu mang lại hạnh phúc cho Quốc gia Dân tộc.

Như vậy Hiến Pháp của một Nước không thể là sự ngã lòng về một tôn giáo nào đó hay khuynh hướng chính trị đảng phái nhưng từ cá nhân đến tương quan cộng đồng trong sự thể nghiệm hình thành những luật phổ quát để cùng  mưu cầu hạnh phúc.

Hiện nay người Việt Nam đang hiểu gì, nghĩ gì về Hiến Pháp của Việt Cộng? Hay với tên gọi Hiến Pháp Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam?

Từ  nhà nước tự nhiên đến nhà nước có tổ chức, người Việt có truyền thống tôn trọng phép nước lệ làng qua câu nói dân gian ‘Phép Vua thua lệ làng’! Luật pháp không chỉ là những nguyên tắc thuộc phạm vi lý trí thuần túy nhưng còn là những quy luật mang tính đạo đức thuộc phạm vi thuần phong mỹ tục, người dân tôn trọng luật pháp vì tự thân nó bao hàm những giá trị đạo đức giữa người với Trời, với Tổ tiên, với Ông Bà Cha Mẹ cùng đồng bào!

Trong chiến tranh cũng như hòa bình dưới sự cai trị của cộng sản chỉ có mệnh lệnh bất thành văn, nghị quyết của đảng và nếu có cái gọi là luật chỉ là luật rừng của kẻ thống trị! Cụ thể khi nắm được chính quyền, việc đầu tiên của những người CSVN là đóng cửa trường Luật! Sai lầm tối hại này vào 1945 với một nửa miền Bắc và tái diễn lại khi họ chiếm cả miền Nam vào năm 1975!

Trong phát biểu mới nhất, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng còn có bí danh ‘Trọng lú’, đã phát biểu những ý tưởng về Tam quyền phân lập – những lời của ông như một thứ rác rưởi đi ngược dòng tiến bộ về lịch sử nhiều trăm năm đến nhiều ngàn năm, có thể cho đó là một sự “ngọng ngịu” về Tam quyền phân lập theo dòng lịch sử! Nguyên văn “Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất và là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến, lập pháp; các cơ quan nhà nước khác do Quốc hội lập ra, có trách nhiệm báo cáo công tác và chịu sự giám sát tối cao của Quốc hội. Nhà nước ta không tam quyền phân lập.”[1]

Mặc dù những người CS luôn đề cao Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất, nhưng thực tế chỉ là bù nhìn với toàn các nghị gật, cụ thể qua vụ cưỡng chế cướp tài sản đất đai ở Tiên Lãng - Hải Phòng, rồi Văn Giang – Hưng Yên và tại Vụ Bản – Nam Định…Không có một đại diện dân nào từ địa phương đến trung ương lên tiếng, đúng là những cơ quan tai ương của nhân dân!

Theo báo cáo của Chính phủ có đến 70% vụ khiếu kiện liên quan đến đất  đai, trong đó “nhiều nhất là khiếu nại việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế-xã hội ! Đặc biệt nghiêm trọng cho sự an nguy của người dân, đó là chính quyền đã dùng hàng ngàn công an cùng côn đồ trấn áp dân để chiếm đoạt đất đai không vì mục tiêu Quốc phòng nhưng để trao tay cho bọn tư bản lũng đọan! Chống tư bản đế quốc để rồi làm tay sai cho chúng sát hại nhân dân! Đúng là vòng nhân quả nhãn tiền!

Tình trạng dân oan tại Việt Nam ngày càng phình ra cùng tệ nạn tham nhũng vô phương cứu chữa khiến sự bất an trong dân, hậu quả dẫn đến bất ổn chính trị nghiêm trọng khởi đi từ sự vô hiệu hóa của cơ quan đại diện dân của những nhà độc tài: ưu thế của Quốc Hội trở thành xu thế bạc nhược, xu nịnh của những kẻ quen chịu luồn cúi! 

Hà tất không thể có Tòa Bảo Hiến để phán quyết việc thực thi những nguyên tắc hiến định!

- Đó là yếu tính nền tảng của Nhà nước pháp quyền nhưng đã hoàn toàn bị gạt bỏ dưới chế độ CS, mặc cho sự thao túng đảng trị!

Theo điều XVI của bản Tuyên ngôn Dân quyền và Nhân quyền công nhận rằng nguyên tắc phân quyền và tôn trọng nhân quyền làm cơ sở cho mọi hoạt động của nhà nước. 

Cụ thể, chính thể lập hiến – constitutionalism - không hề có và nếu có cũng chỉ là ‘công dân hạng hai’, không được tôn trọng dưới chế độ CS! 

Bài học lịch sử về sự hình thành của luật pháp Hoa Kỳ chú trọng đến sự phân quyền, ngăn chặn sự lạm quyền làm nổi bật quyền của lập pháp. Trong khi Việt Cộng chỉ sao chép lại những gì từ Liên Xô cũ một cách giáo điều nhắm vào đấu tranh giai cấp không ngoài cứu cánh tối thượng cho sự tồn tại của bè nhóm đảng trị giành đặc quyền cho tầng lớp mới lên nắm quyền với danh từ phổ biến ngày nay, chúng là bọn tư bản đỏ! Cụ thể qua điều 4 Hiến Pháp của Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN, nói lên tính độc tài toàn trị của những người CS khi nắm quyền!

Điều 4, sửa lần 3 vào năm 1992: “Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội…..”

Cương lĩnh 2011 còn trơ trẽn rằng : “Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử”! Trong khi Cộng sản Liên xô và Đông Âu tan rã từ 1990 và chủ nghĩa Mác Lê đã bị vứt vào sọt rác của lịch sử!

Tại Pháp, trong diễn văn ngày 8-1-1977, Tổng thống Valéry Giscard d´Estaing đã vinh danh Tòa Bảo Hiến - Conseil constitutionel, xem đây như một sự canh tân quan trọng nhất trong chế độ Đệ Ngũ Cộng hoà Pháp về việc xây dựng Nhà nước pháp quyền! 

Như vậy, hành pháp phải tuân thủ hiến định dưới sự giám sát của Tòa án đặc biệt: Tòa Bảo Hiến, điều này khiến vai trò của Tư Pháp nổi bật lên nhằm thực thi pháp luật một cách có hiệu quả.

Thật vậy, từ thể chế lập hiến hình thành nên nhà nước pháp định – État légal, đến sự thiết lập nhà nước pháp quyền.

Nguyên tắc Tam quyền phân lập ra đời vào năm 1748 qua tác phẩm De l´Esprit des Lois của Montesquieu với ý tưởng: Hiến Pháp là nền tảng của Quốc gia và chế độ Tam quyền phân lập là nguyên tắc điều hành đất nước.

-‘Vạn sự khởi đầu nan’, mặc dù có nhiều tranh cãi về quyền hạn của sự phân quyền giữa ba cơ quan Hành Pháp, Tư Pháp và Lập Pháp, nhưng quyết tâm của con người theo hướng cùng nhận ra nhau trong bộ mặt con người! Do đó từ ý niệm “Quốc gia là Trẫm”, câu nói thời danh của Vua Louis XIV. Cuộc cách mạng Pháp 1789 đã thay đổi tận gốc rễ qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền, theo Điều III của bản Tuyên ngôn: “Nguyên tắc chủ quyền thuộc về nhà nước, không một cơ quan hay một cá nhân nào có thể hành xử chủ quyền này mà không được minh thị uỷ quyền”. 

Dân biểu, Nghị sĩ thật sự là những Vị đại diện dân, nói lên tiếng nói khát vọng của các công dân, hà tất không phải là những nghị gật, trong các cuộc họp Quốc hội chỉ biết ‘ngủ gà ngủ gật’! 

Trong tác phẩm Khế Ước Xã Hội - Du Contrat social, J.J Rousseau, đã nêu lên nguyên tắc tối thượng của việc tôn trọng luật pháp, Quốc hội cơ quan làm ra luật pháp. Chính Điều VI cuả bản Tuyên ngôn cũng viết: “Quyền lực của người dân là bất khả phân.” 

Đặc biệt Napoléon đã thành lập Thượng Hội đồng Quốc gia - Conseil de l´État, vào năm 1799, nhằm kiểm soát các cơ quan vi phạm nhân quyền, nhưng hãy còn hạn chế! Dù vậy theo giòng thời gian, những nguyên tắc tổng quát về luật pháp - principles généraux du droit, đã mang tính phổ quát hơn! Nó bao gồm những thuộc tố như các công dân nhận biết về sự bình đẳng trước pháp luật, quyền tự do ngôn luận, nguyên tắc bất hồi tố của luật hành chánh.v.v…đã ngày càng góp phần triệt để trong việc điều hành Quốc gia. 

Toà Bảo hiến là cơ quan tối cao duy nhất có thẩm quyền cứu xét tính cách vi hiến của một đạo luật; tại Hoa Kỳ có Tối Cao Pháp Viện cũng như dưới chế độ Đệ Nhị Cộng Hòa thuộc miền Nam Việt Nam Tự Do trước đây, mỗi cá nhân đều có quyền khiếu tố trước Toà Bảo hiến, Tối Cao Pháp Viện! 

Theo Wikipedia “Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ (cũng được gọi là Tòa án Tối cao Hoa Kỳ; tiếng Anh: Supreme Court of the United States, đôi khi viết tắt SCOTUS hay USSC) là toà án liên bang cao nhất tại Hoa Kỳ, có thẩm quyền tối hậu trong việc giải thích Hiến pháp Hoa Kỳ, và có tiếng nói quyết định trong các tranh tụng về luật liên bang, cùng với quyền tài phán chung thẩm (có quyền tuyên bố các đạo luật của Quốc hội Hoa Kỳ và của các Viện lập pháp tiểu bang, hoặc các hoạt động của nhánh hành pháp liên bang và tiểu bang là vi hiến).

Là định chế quyền lực cao nhất của nhánh tư pháp trong chính quyền Hoa Kỳ, Tối cao Pháp viện là tòa án duy nhất được thiết lập bởi Hiến pháp. Tất cả tòa án liên bang khác được thành lập bởi quốc hội. Thẩm phán tòa tối cao (hiện nay có chín người) được bổ nhiệm trọn đời bởi tổng thống và được phê chuẩn bởi Thượng viện. Một trong chín thẩm phán được chọn để trở nên Chủ tịch Pháp viện hay Chánh Án (Chief Justice).”

Nay, nhân có lời tuyên bố của một Tổng bí thư trong số các bí thư, vua trong các vua Cộng sản Việt Nam, xin ghi lại những ý với nhận định như sau: 

- Hiện nay dưới sự cai trị của CSVN, đất nước này không có đa đảng, thực tại chỉ có đa phái, dấu chỉ về sự lụi tàn của chủ nghĩa Mác Lê Mao trên đất nước này trước khi dân tộc này được mở ra với thực thể đa nguyên! 

- Hiện tình nội bộ Trung Quốc đang sôi nổi với dư luận thay đổi sang đa nguyên, đa đảng, thật sự cũng chỉ là trò dân chủ mỵ dân để chuyển giao quyền lực, nhưng dấu ấn của Thiên An Môn vẫn còn đó, nghĩa là chắc chắn sẽ có một Trung Quốc dân chủ phổ quát khác hôm nay, nhưng hiện tại những hành động của Tàu cộng đang hành xử, theo Machiavel “Muốn ổn định bên trong phải biết tạo kẻ thù bên ngoài để đoàn kết nội bộ…”, “Muốn hòa bình phải biết tạo chiến tranh…” Những bài báo hiếu chiến trên tờ Thời Báo Hoàn Cầu, chính các luận điểm cường điệu đầy thô bạo nói lên nội tình Trung Quốc: Vô cùng suy yếu từ bên trong, do những mâu thuẫn nội tại như lời Tập Cận Bình “Đảng Cộng Sản Trung Quốc là nơi tập trung mọi thối nát.” Lời nói không phải để xây dựng một Trung Quốc hùng cường, nhưng để triệt hạ nhau trong nội bộ đảng CS Trung Quốc!

- Và điều quan trọng, cũng chính trên tờ Hoàn Cầu Thời Báo, bản tiếng Anh, tức Global Times, một nhánh của Nhân dân Nhật báo, thì có đến 63% người dân Trung Quốc bày tỏ mong muốn áp dụng một “thể chế dân chủ theo kiểu phương Tây”.

- Sự khốn nạn cho Việt Nam là cứ lẽo đẽo theo sau Trung Quốc! Và cũng sẽ rất nguy hiểm nếu đi trước nhiều bước! Cho nên người Việt trong và ngoài nước phải thật bình tĩnh, vận dụng Chữ Thời, cùng nhau có những giải pháp vì dân tộc, trên nền tảng về ngôn ngữ tiếng Việt để nắm vững truyền thống độc lập, bất khuất không cam làm nô lệ của người Việt  - quá khứ dùng chữ Nôm và quyết không dùng chữ Hán, tiến đến khi có cơ hội thuận tiện độc lập hoàn toàn qua sự hình thành chữ Quốc ngữ! Điều này các nhà ngữ học Việt Nam cũng như Phương Tây đã có những công trình nghiên cứu xác tín! Bước tiến nền tảng để tránh hỗn loạn và đổ máu nhất là với gia đình của những đảng viên Cộng sản! -Đó là tiến đến bầu cử tự do công bằng để mọi công dân được chọn lựa những người tài đức qua lá phiếu của mình! 

-Ý thức hệ Cộng sản đã biến người dân thành Vô Cảm, lòng trắc ẩn giữa con người hầu như biến mất, thanh niên Việt Nam hiện nay là một điển hình về chứng này qua những vụ giết người trên khắp các tỉnh thành Việt Nam là một bằng chứng! Trong khi nhân loại đang tiến về phía trước: Thế giới ngày nay là một mái nhà chung!

-Trung Quốc đã chuẩn bị thật kỹ về hậu duệ để kế tục lãnh đạo quốc gia trong thời đại tân thời cho dù chỉ là thứ mỵ dân chủ, ngụy đa nguyên! Song xưa nay vốn nhân định không bằng thiên định! Nhìn về Việt Nam hiện đang là một khoảng trống quyền lực khi CS không còn nữa! Việc hợp thức hóa việc ‘tốt nghiệp Đại học Cảnh sát tương đương ngang bằng Cử nhân Luật’, đây là một bước tiến quan trọng để chuẩn bị công ăn việc làm cho ngành cảnh sát khi chế độ toàn trị phải giải giới! Nhưng phải chuyển đồng bộ chứ không phải chỉ vài ngành như trước sự vội vã chạy lánh nạn ào ạt ra nước ngoài của thân nhân các viên chức trung ương đảng CSVN! Hay quá vội vàng, hấp tấp trong sự chuyển quyền với con cái của Nguyễn Tấn Dũng, Nông Đức Mạnh và gần nhất với cô con gái của Tô Huy Rứa, chỉ mới 24 tuổi mà đảm trách những công việc quản trị kinh doanh thuộc tầm cỡ quốc gia, rồi bỏ chạy! Toàn cảnh công việc điều hành đất nước đang thật hỗn loạn!   

Một thời những kẻ trường làng lên làm lãnh đạo sẽ không còn nữa! Trình độ quá yếu kém ‘cái gì tôi cũng có nhưng không có cái thực của chính mình’! Một rừng luật nhưng chỉ là luật rừng!

-Không có một ngành Tư pháp độc lập với Hành pháp!

-Không có cơ quan Lập pháp, chỉ có Quốc hội bù nhìn!

-Không có Tối Cao Pháp Viện! Tất cả thẩm phán và công tố đều theo lệnh của đảng!

-Tuyệt đối không có Đệ Tứ Quyền, đó là Quyền tự do báo chí! 

Đường Lối Mới về Nhân Quyền:

- Độc lập nhưng Liên lập! Thành lập các Hội Đồng Nhân Quyền Quốc gia từ địa phương đến trung ương dưới sự hỗ trợ của Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hợp Quốc để giám sát và thực thi nhân quyền cũng như tổ chức một cách hòa bình, trật tự trong việc bầu chọn những người tài đức ra ứng cử ngõ hầu thành lập chính quyền từ địa phương đến trung ương.

- Hỡi những người Cộng sản đừng sợ hãi! Đường Lối Mới về Nhân Quyền ra đời chính là để bảo vệ Công dân Việt Nam trong đó có các bạn! Nhất là bảo vệ, gìn giữ toàn vẹn non sông gấm vóc mà Tổ Tiên chúng ta gây dựng nên hình chữ S cùng Biển Đông hôm nay!

- Nhân quyền Việt Nam đang là một con số Không! Khi một nửa non sông – miền Bắc Việt Nam dưới sự cai trị của CS đã biến con người thành ngụy tín, vong thân! Và miền Nam bị Đồng Minh bỏ rơi, nhân quyền không còn nữa khi cả nước biến thành các trại tập trung dưới sự cai trị của Cộng sản!

- Chúng ta không thể kêu gọi kẻ bạo ngược để xây dựng một Quốc gia trong giấc mơ Nhân Quyền được tôn trọng! Chúng ta kêu gọi Hoa Kỳ cùng các nước Phương Tây vì Lương Tâm hãy hết lòng cộng tác cùng Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hợp Quốc để giúp Việt Nam xây dựng một Nhà Nước Tam Quyền Phân Lập thật sự tôn trọng nhân phẩm con người như những gì đã nêu trong Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền 1948. 

Chú thích:

[1] Diễn văn khai mạc Hội nghị lần thứ 5, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI họp tại Hà Nội từ 07 đến 15/05/2012.

Nguyễn Quang

* Trích từ tác phẩm Dân Chủ Cho Việt Nam, một tuyển tập nền tảng khai mở tương lai cho người Việt Nam.