Mặt Thật Nhà Nước
Độc Quyền Điện Lực
Nguyễn Quang Duy
Miền Nam Thiếu Điện
!!!
Sáng ngày
9/8/2018, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ngô Sơn
Hải cho biết:
“…Việt
Nam
có thể đối mặt nguy cơ thiếu điện vào năm 2020. Trong giai đoạn năm 2021-2023,
hệ thống điện không đáp ứng nhu cầu điện và nhiều khả năng xảy ra tình trạng
thiếu điện tại miền Nam.”
Điện là
một nhu cầu thiết yếu cho đời sống dân miền Nam và phát triển kinh tế tại miền
Nam, tuyên bố như trên cho thấy sự vô trách nhiệm và quản lý tồi tệ của thể chế
độc quyền cộng sản.
Hiểu rõ
ràng và chính xác sự việc giúp chúng ta đánh giá được hiện tình phát triển kinh
tế và xã hội tại Việt Nam.
Thủ
Phạm Tập đoàn EVN
Ba Tập
đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Than và Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Dầu khí
Việt Nam (PVN) nắm giữ 78% công xuất và sản lượng điện sản xuất tại Việt Nam.
Tập đoàn
EVN được Hà Nội giao độc quyền truyền tải, phân phối và kinh doanh điện năng.
Giá bán
điện do Tập đoàn EVN, Bộ Công thương và Thủ tướng đưa ra, doanh nghiệp và người
tiêu thụ bắt buộc phải chấp nhận giá bán không được quyền thương lượng.
Thế mà
Tập đoàn EVN vẫn liên tục khai lỗ với lý do giá bán điện thấp hơn giá thành để
đòi nhà nước cấp bù lỗ hay cho tăng giá điện.
Giá
thành, mà Tập đoàn EVN đưa ra, nếu tính thêm phí tổn môi trường bị hủy hoại ảnh
hưởng đến đời sống và tài sản của người dân, thì khoản thực lỗ vô cùng to lớn.
Tập đoàn
EVN có thể cố tình liên tục tạo lỗ nhằm cản trở kế hoạch cổ phần hóa các nhà
máy sản xuất tiếp tục nắm giữ độc quyền nghành điện và cản trở Việt Nam thực thi
các ký kết với quốc tế về thị trường tự do.
Giá mua
điện từ các nhà máy phát điện nhỏ và nhập khẩu cũng không rõ ràng. Bởi thế mới
có thông tin Tập đoàn EVN nhập khẩu điện từ Trung cộng với giá cao gấp 2-3 lần
giá mua điện từ các nhà máy phát điện nhỏ trong nước.
Điều đang
được dư luận nhắc tới là Tập đoàn EVN phải nhập cảng than để sản xuất điện từ
Trung cộng với giá cao gấp 3 lần giá than đã bán cho Trung cộng trước đây và
cao hơn giá nhập cảng từ các quốc gia khác.
Để bảo vệ
độc quyền ngành điện, Tập đoàn EVN tìm mọi cách ép giá mua, đồng thời tạo rào
cản để các doanh nghiệp tư nhân và ngoại quốc không đầu tư sản xuất điện năng
tại Việt Nam.
Thiếu đầu
tư vào sản xuất là nguyên nhân chính gây ra tình trạng thiếu điện cung cấp cho
miền Nam
cũng như cho cả nước.
Thiếu
điện là rủi ro lớn nhất cho việc đầu tư vào các hoạt động kinh tế và cản trở
phát triển kinh tế và xã hội tại miền Nam.
Cản trở
đầu tư là cản trở Việt Nam
hội nhập vào cộng đồng thế giới ngày càng bảo vệ môi trường bằng cách gia tăng
sản xuất điện gió và điện mặt trời.
Việc xóa
bỏ độc quyền của Tập đoàn EVN vì thế phải là ưu tiên hàng đầu để thu hút đầu tư
sản xuất và phân phối điện tạo một thị trường điện cạnh tranh lành mạnh.
Có cạnh
tranh lành mạnh các tệ nạn như lãng phí điện, quản lý tồi, cản trở đầu tư và
sản xuất mới được giải quyết.
Khi đó
sản lượng điện sẽ tăng, giá thành sẽ giảm, giá điện tiêu thụ giảm, phát triển
kinh tế và xã hội mới thực sự bền vững.
Tòng
Phạm Samsung Việt Nam
Đương nhiên
lỗi từ phía Hà Nội, nhưng trong một thời gian rất ngắn Samsung mở 2 nhà máy
lớn, sản xuất càng ngày càng tăng nên nhu cầu về điện tăng cũng là nguyên nhân
cho việc thiếu điện.
Ngày nay
nhiều quốc gia khuyến khích cư dân sử dụng pin mặt trời tự cung cấp điện tiêu
dùng, thừa thì bán, thiếu thì mua từ mạng điện quốc gia.
Samsung
đầu tư lên đến chục tỷ Mỹ Kim để xây dựng hai nhà máy tại Bắc Ninh, mướn cả
trăm ngàn công nhân, đang hứa hẹn sẽ tiếp tục mở rộng mà lẽ nào không tự xây
dựng nhà máy cung cấp điện.
Trang web
Samsung Vietnam Newsroom cho biết công ty Samsung hướng đến cung cấp 100% năng
lượng tái tạo cho các hoạt động tại Hoa Kỳ, Châu Âu và Trung cộng và sẽ tiếp
tục mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo trên phạm vi toàn thế giới.
Được biết
Samsung mỗi ngày tiêu thụ chừng 1 triệu kWh như vậy chỉ cần đầu tư chừng 300
triệu Mỹ Kim xây 1 nhà máy điện mặt trời là Samsung có khả năng tự cung cấp
điện, nếu dư có thể bán lại còn thiếu thì mua vào từ nguồn điện lực Việt Nam.
Làm như
thế Samsung vừa tránh được rủi ro lệ thuộc nguồn điện, vừa đầu tư để sinh lời,
vừa không làm ảnh hưởng đến nhu cầu điện lực của người Việt và của các doanh
nghiệp nhỏ khác.
Muốn làm
ăn lâu dài Samsung nên xem xét việc tự cung cấp điện cho sản xuất tại Việt Nam.
Thủy
điện
Thủy điện
là nguồn cung cấp điện lớn nhất tại Việt Nam, hầu như hoạt động hết công
xuất và ít khả năng mở rộng sản xuất.
Thủy điện
gây nạn mất rừng, hủy hoại môi trường sinh thái, xói lở ở dòng sông, cưỡng bức
di dân, xả lũ, vỡ đập, ảnh hưởng đến môi trường sống và sản xuất của người dân.
Ở Việt Nam tất cả
những chi phí kể trên người dân phải gánh chịu nên lập luận cho rằng giá thành
thủy điện thấp nhất là hoàn toàn sai.
Việc
không tính các chi phí xã hội vào giá thành là bóp méo thị trường cách tính này
cần phải được thay đổi.
Thủy điện
thải khí nhà kính methane (CH4) và cả khí CO2. Lượng khí thải ra ngang như việc
đốt dầu để sản xuất cùng số lượng điện.
Nhiều
quốc gia trên thế giới nay đã chấm dứt việc xây đập thủy điện, thậm chí có nơi
còn chấp nhận tốn tiền để phá bỏ như trường hợp ở Mỹ, Nhật.
Điện
than
Việt Nam có khoảng
20 nhà máy điện than đang vận hành tiêu thụ khoảng 45 triệu tấn than/năm với
lượng tro xỉ, thạch cao thải ra hơn 15.7 triệu tấn/năm.
Trong khi
nhiều nước đã ngừng không xây dựng các nhà máy điện than mới thì Việt Nam lại
dự định cho đến năm 2030 xây đến 80 nhà máy.
Trong các
nguồn điện sử dụng nhiên liệu, nhiệt điện than thải khí nhà kính lớn nhất, để
sản xuất 1 kWh điện, các nhà máy nhiệt điện than thải khoảng từ 0,8 - 1 kg khí
CO2.
Các nhà
máy nhiệt điện than còn thải ra nhiều chất độc hại như thủy ngân, khí SO2, CO,
asen,… Những chất thải này gây ra mưa axit, nguy hại đến sức khỏe và gây ung
thư.
Nhiệt
điện than tiêu thụ một lượng nước rất lớn để làm nguội máy, nước nóng từ nhà
máy đưa ra lên đến 40 độ C nếu không để nguội xả ngay ra sông sẽ ảnh hưởng nặng
đến môi trường.
Tro xỉ
thải ra trong sản xuất cũng gây tác động đến môi trường, không khí, đất và phát
sinh các chi phí xử lý. Nhiều thông tin cho thấy Tập đoàn EVN không có những
phương cách cụ thể để xử lý khối than xỉ ngày càng gia tăng ở mức độ rất lớn.
Nếu tính
thêm các chi phí xã hội phải gánh chịu thì giá thành điện than cao hơn giá
thành từ điện gió và điện mặt trời.
Than nhập
cảng đang tiếp tục tăng giá, nâng giá thành điện lên cao hơn.
Tập đoàn
EVN hằng năm phải nhập cảng hàng chục triệu tấn than, vì thế cần có nguồn than
ổn định nếu không sẽ là rủi ro lớn cho việc sản xuất điện than tại Việt Nam.
Những nhà
máy điện than có nguồn vốn, kỹ thuật và nhà thầu Trung cộng đều gây ô nhiễm
trầm trọng môi trường, thải nhiều khí nhà kiếng và tạo thành những núi phế liệu
tro xỉ, khiến dân địa phương liên tục biểu tình phản đối.
Việc sử
dụng công nghệ cao để sản xuất điện than sẽ giảm thiểu tàn phá môi trường nhưng
đòi hỏi đầu tư cao và như thế sẽ tăng giá thành điện sản xuất.
Nhiều
quốc gia đánh thuế trên than đá tương tự như thuế môi trường đánh trên xăng dầu
tiêu thụ, để giá thành giữa điện than và điện tái tạo sẽ như nhau, nhằm tạo
cạnh tranh và thu hút đầu tư vào điện gió và điện mặt trời.
Ngoài
nguồn thủy điện và điện than, Việt Nam còn sản xuất điện bằng dầu và
khí đốt.
Việt Nam có tiềm
năng khí đốt rất lớn vì thế điện sản xuất từ khí đốt nên được xem là một nguồn
điện thay thế cho điện than.
Điện
gió và điện mặt trời.
Là nguồn
năng lượng tự nhiên tái tạo, không thải ra các chất ô nhiễm gây thiệt hại cho
môi trường và không gây tổn hại đến hệ sinh thái.
Nếu thị
trường hoạt động thực sự tự do thì giá sản xuất từ điện gió, điện mặt trời hiện
đã cạnh tranh được với điện than như đã trình bày phần trên.
Điện gió
và điện mặt trời càng ngày càng được sử dụng nhiều hơn, giá đầu tư và giá thành
cũng càng ngày càng giảm nên về lâu dài việc đầu tư sẽ mang lại lợi nhuận hơn
điện than.
Hoa Kỳ và
Liên Minh Âu Châu đã công khai ý định giúp Việt Nam phát triển năng lượng sạch thay
thế điện than.
Bờ biển
đồng bằng sông Cửu Long rất thuận lợi về mặt địa hình, gió ven biển mạnh và
liên tục, dễ khai thác và rất thuận lợi cho việc đầu tư các dự án
điện gió, với tiềm năng khai thác rất lớn.
Việc xây
dựng trang trại điện gió tại khu vực bãi bồi sẽ tận dụng được diện tích mặt
biển, nâng cao hiệu quả sử dụng đất và hạn chế ảnh hưởng đến đời sống, sinh
hoạt của người dân.
Các tỉnh
miền Trung có nhiều đồi thoải mặt đất bằng phẳng, khí hậu ổn định, nhiều nắng,
có nắng nóng quanh năm nên rất thuận tiện xây dựng các trang trại điện mặt
trời.
Điện gió
và điện mặt trời tốt cho môi trường và sức khỏe người dân, tạo ra ngành công
nghiệp mới, tạo việc làm và phát triển kinh tế địa phương.
Cung cấp
điện cho người dân nông thôn và vùng núi sẽ giúp giải quyết nạn đói nghèo, tạo
công bằng xã hội, và như thế mới thực sự là phát triển kinh tế và xã hội.
Nhìn
chung phát triển nguồn điện gió và điện mặt trời chính là giải pháp nhằm nâng
cao an ninh năng lượng và phát triển quốc gia.
Kết
Tập đoàn
EVN là một điển hình của nhà nước độc quyền được đảng cộng sản sử dụng để bảo
vệ độc quyền kinh tế và bóc lột người tiêu thụ.
Đầu năm
2015 cả Tập đoàn EVN và Bộ Công Thương cùng hăm dọa “nếu không cho phép tăng
giá điện, EVN sẽ phá sản và ngành điện Việt Nam sẽ sụp đổ”.
Tập đoàn
EVN phá sản là một điều đáng mừng cho người tiêu thụ vì có như thế thì ngành
điện Việt Nam
mới khá được.
Còn đảng
cộng sản mà phá sản là hồng phúc dân tộc Việt Nam nhờ thế đất nước mới không bị
phá sản, thực sự phát triển và phát triển bền vững.
Nguyễn
Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi
13/8/2018