Thanh Vân
Phú Lãng Sa vào hạ
Tuy
mùa hè bắt đầu vào ngày 21 tháng 6 và chấm dứt ngày 21 tháng 9, nhưng
đối với những người đi làm và đi học ở Pháp, mùa hè thực sự chỉ có 2
tháng, từ đầu tháng 7 và kéo dài đến cuối tháng 8. Người Pháp có thông
lệ đi nghỉ hè, thói quen này không thể thiếu đối với dân tộc con cháu
nhà vua Louis XIV. Nếu những ngày nắng đẹp mà dân Pháp không đi chơi ở
nơi này hay nơi khác để hưởng thụ những ngày nhàn hạ thì kể như « Ça va
mal… ! Tout est raté..ééé… ! » (Xấu quá ! Tất cả đều hỏng hết rồi ! ) Họ
sẽ buồn não ruột và than thở dằng dai như vậy .
Nhưng
người Pháp được voi thì đòi tiên, họ đã sung sướng có ngày nghỉ hè
nhiều, có chế độ bảo hiểm sức khỏe gần như 100%, càng bịnh nặng càng
được chửa trị miễn phí. Đi làm thì ít giờ, khế ước làm việc bất khả xâm
phạm, chỉ khi phạm lỗi rất nặng chủ nhân mới sa thải được nhân viên (và
trường hợp hãng bị khó khăn về tài chính gần như phá sản). Có đủ thứ
quyền lợi như vậy, nên người làm việc tại Pháp trở nên ích kỷ, họ không
muốn chính phủ đụng chạm đến những gì họ được hưởng. Nên mỗi khi có một
đạo luật mới, vừa đem ra bàn thảo ở Quốc Hội nhằm sửa đổi những « lợi
lộc » quá mức trong việc làm, là 10 lần như 1, các công đoàn (syndicat)
đẩy dân xuống đường, rầm rộ phản đối. Rồi đình công … và bọn phá hoại
trà trộn gia nhập để đốt phá. Đúng là quá tự do nên có lạm dụng và thông
thường, việc gì đã « cho hưởng » rồi thì khó mà « lấy lại », ngay khi
đó là những lãnh vực của chính phủ.
Khi
nắng hè ấm áp vừa ló dạng là dân Pháp thay phiên nhau ngưng việc để
đi hè. Dù có đến 5 tuần nghỉ ngơi , nhưng thường thường người làm việc
chỉ lấy 3 tuần vào dịp hè, 2 tuần còn lại họ sẽ nghỉ vào dịp khác, Noël,
Tết Tây… Khi vào hè, đa số dân Pháp đi xuống vùng biển để phơi nắng và
tắm lội trong dòng nước xanh dương. Một phần ít đi vùng núi, hay xuất
ngoại.
Cách đây hơn 150 năm, vào năm 1853,
thói quen nghỉ hè ở Pháp đã bắt đầu xuất hiện dưới thời của Hoàng Đế
Napoléon Đệ Tam, nhưng lúc đó, chỉ những công chức, làm việc cho chính
phủ mới được phép nghỉ ăn lương 2 tuần.
Nghỉ hè được hưởng lương ở Pháp chỉ chính thức bắt đầu vào năm 1936
cho tất cả những ai đi làm thì được 2 tuần hè ( lúc ấy người dân làm
việc 40 giờ cho một tuần lễ ). Dần dần những ngày nghỉ hè được tăng
lên, năm 1956 chính phủ Pháp cho người dân có quyền nghỉ 3 tuần, rồi 4 tuần vào năm 1969 và 5 tuần từ năm 1982 đến nay.
Khi
ngày hè đã đến, các thành phố vắng hoe vì người dân đã cùng nhau đi
xuống biển . Paris vào tháng 7 và tháng 8 chỉ dành cho du khách, người
dân địa phương đã hành lý lên đường đi “vacances“, thành phố vì vậy
vắng vẻ cả người và xe cộ, không còn cảnh kẹt xe như bình thường, các
cửa hàng nhỏ cũng đóng cửa, còn khi vào các công sở thì thưa thớt người
làm việc. Tất cả nước Pháp hoạt động chậm lại cũng y như nước Việt Nam
chỉ lo chuẩn bị vui chơi, lễ lạc, cúng kiến vào dịp Tết.
Paris vắng vẻ không còn bao nhiêu người ngoài đường phố.
Nhìn vào bản đồ, Pháp có một vị trí địa lý đặc biệt, được bao bọc bởi gần 2/3
là bờ biển. Phía bắc với bờ biển Manche, có những nơi nổi tiếng để tắm
như Touquet, đi dọc xuống là Trouville, Deauville, Cabourg (vùng này
thuộc Normandie với những bãi được nhắc đến nhiều từ khi quân Đồng Minh
đỗ bộ trong cuộc thế chiến thứ hai, chống Đức Quốc Xã ). Ở đây nước biển
lạnh nên người ta đến chỉ để ngắm cảnh, đi dạo, đổi gió... còn tắm thì
phải rất là “can đảm” vì nước biển chỉ khoảng 16°C, nóng lắm thì lên
20°.
Bờ biển phía Đại Tây Dương với đầy những bãi tắm.
Tiếp
đến là vùng Bretagne với những bãi biển như Saint Malo... Tuột xuống
dưới, là biển Đại Tây Dương trải dài cả một phần bờ phía tây nước Pháp
với những địa danh Les Sables d’Olonne, la Rochelle, Royan. Rồi qua
khỏi Bordeaux là các bãi Cap Ferret, Arcachon. Và đi xuống nữa, gần
biên giới Tây Ban Nha có các bãi biến Biarritz, Saint Jean de Luz …
Vùng Côte d’Azur
Nhìn qua phía biển Địa Trung Hải, thuộc miền Nam nước Pháp, phía trên bờ biển dính liền với Ý, phía dưới với Tây Ban Nha. Có những thành phố ven biển mà mọi người đều biết như Monaco, Nice, Antibes, Cannes, Saint Tropez. ( Đây là vùng gọi là Côte d'Azur).
Một bãi biển vùng Côte d’Azur.
Đi
xuống cực Nam nước Pháp có Toulon, Marseille. Và qua gần Tây Ban Nha là
các bãi tắm Grande Motte, Frontignan, Sète, Cap d’Agde, Narbonne,
Perpignan.
(Những
bãi này chỉ mới được thành lập từ năm 1960, nên không nổi tiếng như bên
Côte d’Azur, nhưng lôi kéo được người Pháp trung bình muốn có nắng ấm
và bờ biển dài, với giá tiền tương đối rẻ. Bên phía này gọi là Côte
Languedoc-Roussillon.)
Những bãi biển của vùng Languedoc-Roussillon.
Tuy
có nhiều bãi biển đẹp để tắm, nhưng vào hè trên nước Pháp, nơi nào cũng
đông nghẹt người, nhất là các bãi tắm ở vùng phía Nam thuộc Địa Trung
Hải. Một phần là do du khách các nơi đổ về vì là các địa danh nổi tiếng (
Monaco, Nice, Cannes, Saint Tropez ) nơi các tài tử, các minh tinh màn
bạc, các ca sĩ “siêu sao”, các nhà tỉ phú hay triệu triệu phú đến để
vui chơi, vung tiền đổi lấy một trận cười. Và phần khác, dân Pháp
thượng lưu cũng đến đó vì khung cảnh đẹp, kiến trúc cao cấp tiện nghi
và được phục dịch chu đáo. Như vậy, tùy theo túi tiền mà người Pháp chọn
nơi đi nghỉ hè.
Một bãi biển ở vùng Languedoc-Roussillon (Cap d’Agde)
Ở
bãi biển có những người bán dạo, họ hóa trang khi thì là « người Mễ »,
khi thì là « cướp biển » và họ rao hàng như ca hát, làm đủ trò rất vui .
Ngoài
ra, sở dĩ có nhiều người ngoại quốc đến Pháp vào mùa hè để hưởng các
thú vui ở bờ biển là vì chung quanh nước Pháp, các quốc gia Bỉ, Đức,
Hòa Lan, Thụy Sĩ và bên kia bờ biển Manche là Vương Quốc Anh, các nước
này nếu có bờ biển thì nước lạnh buốt, khó mà tắm lội hoặc là kẹt trong
đất liền không có biển. Nên cư dân của các nước lân cận Pháp khi muốn
hưởng nắng đẹp, nước biển ấm áp thì lái xe đổ về phía Nam là Pháp, Ý,
Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha (nếu họ không muốn đi xa hơn nữa). Riêng Pháp có
nhiều thắng cảnh đẹp, các địa danh nổi tiếng, nghệ thuật ẩm thực cao,
rượu ngon danh tiếng, di tích lịch sử mà người mộ điệu phải ghé xem cho
biết... Tất cả các yếu tố đó khiến người nước ngoài thích ghé Pháp để
vừa tắm biển vừa viếng thăm, như là một cuộc du lịch văn hóa chứ không
phải chỉ thuần đi tắm biển và phơi nắng. Vì vậy vào mùa hè ở Pháp, trên
các bãi biển, người ta còn nghe cả tiếng Đức, tiếng Anh… xen lẫn với
tiếng Pháp, lung tung cả lên.
Một thiếu nữ người Anh với lá cờ của quốc gia mình trên bộ bikini.
Nếu là người Việt mà mang cờ vàng trưng trên bộ bikini, chắn chắn là bị « đốn ».
Nhưng
từ khi có những vụ khủng bố, số lượng du khách đến viếng danh lam
thắng cảnh trên nước Pháp giảm đi. Tuy nhiên, người dân trong nước vẫn
sinh họat gần như bình thường, nhờ vào sự làm việc tích cực của cảnh sát
và quân đội. Người dân vẫn đi hè, đi tắm biển, đi xem ciné, dự các buổi
trình tấu nhạc… Phải công nhận là dân Pháp rất can cường, họ cho
rằng : « không sợ bọn khủng bố thì mới thắng được chúng » và họ thường
nói to với vẻ thách thức « Même pas peur ! », Chẳng có sợ ! Nghĩ kỹ thì
họ rất có lý, nếu khiếp sợ bọn khủng bố thì khác nào bó tay đầu hàng
chúng, trái lại phải đối đầu và tìm biện pháp chống lại nhằm tiêu diệt
bọn dã man ác ôn đó.
Người
Pháp khóc thương, tưởng niệm các nạn nhân ; chính phủ có quỹ bồi
thường rất hậu hỷ cho gia đình những người xấu số hay những người bị
thương tật. Nhưng phần ai … người ấy lãnh, đến khi « tới số » thì ngồi
tại nhà, ông « thần chết » cũng đến điểm danh… Vừa rồi trận động đất ở Ý
làm thiệt mạng hơn 200 người đang say giấc nồng. Thật thương tâm. Chỉ
biết cầu xin Thượng Đế che chở cho nhân loại và cho người Pháp vẫn đi
nghỉ hè hàng năm.
Thanh Vân
Cap d’Agde, 26 tháng 8 năm 2016.