Rev. Ron
Rolheiser, OMI
Một chủng sinh
tôi mới quen biết, kể cho tôi nghe về hôm thầy dự một buổi tiệc tối thứ sáu ở
trường đại học địa phương. Nhóm này gồm những thanh niên đại học trẻ
tuổi, và anh bạn của tôi giới thiệu mình là một chủng sinh, một người nỗ lực để
trở thành linh mục, và khấn hứa sống đời độc thân khiết tịnh. Khi nghe
đến độc thân khiết tịnh, một số cười khúc khích, số khác giễu cợt, và nhiều lời
đùa rằng anh sẽ phải bỏ mất biết bao nhiêu thứ trong đời. Thật là ngây
thơ, tội nghiệp!
Điều này có
thể cho chúng ta một mô tả về người trẻ trong thế giới thế tục hóa thời nay của
chúng ta. Họ thể hiện cái gọi là tính cách lưỡng cực về đức tin, giáo
hội, gia đình, luân lý tình dục, và nhiều đều khác quan trọng với họ.
Họ cho chúng
ta một hình ảnh mâu thuẫn. Một mặt, nhìn chung, họ không đi lễ, ít nhất
là không đều đặn, họ không giữ đạo đức Kitô giáo về tình dục, dường như lãnh
đạm, và có khi thù địch với nhiều truyền thống quý báu trong đạo, và họ có thể
thiển cận, không thể tin nổi khi nghiện ngập, và bị nô lệ hóa trong luồng thời
thượng của thế giới giải trí, thời trang, và công nghệ thông tin. Nhìn từ
phương diện này, đám trẻ của chúng ta có vẻ không có đạo, suy đồi đạo đức, và
vùi đầu vào những thứ hời hợt của các show truyền hình, và trò chơi điện tử.
Nghiêm trọng hơn nữa, các em còn có thể có vẻ thiển cận, tham lam, hư
hỏng, và tư lợi quá đáng. Thật là một viễn cảnh không sáng sủa gì trước
mắt chúng ta.
Nhưng không
hoàn toàn chính xác như vậy. Trong hầu hết trường hợp, phía dưới bề mặt,
các bạn sẽ thấy một con người dễ mến, chân thành, dịu dàng, thiện tâm, tử tế,
đạo đức, quảng đại và tìm kiếm những gì đúng đắn (mà không có nhiều hỗ trợ từ
một nền văn hóa thiếu chỉ hướng đạo đức rõ ràng, và đầy nguy cơ với quá nhiều
chọn lựa). Tin tốt là, hầu hết người trẻ, với những khao khát thật nhất
trong mình, hoàn toàn không xa lạ với Thiên Chúa, đức tin, giáo hội, và gia
đình. Xét chung, người trẻ ngày nay vẫn là người tốt và muốn điều đúng
đắn.
Nhưng, không
phải lúc nào cũng rõ ràng như thế. Có khi vẻ ngoài dường như lấn át chiều
sâu của người trẻ đến nỗi con người thật của các em, và những gì các em muốn
không thật sự rõ ràng. Chúng ta thấy vẻ ngoài, và qua đó, thấy người trẻ
có vẻ tư lợi hơn là quảng đại, hời hợt hơn là sâu sắc, bừa bãi hơn là nhạy bén
về đạo đức, và lãnh đạm với đạo hơn là đầy đức tin. Người trẻ cũng thể
hiện một sự tự phụ thiển cận, cho rằng mình khó mà bị tổn thương, và không cần
bất kỳ ai khác hướng dẫn.
Mà chính vì
thế, người trẻ đang trong tình trạng lưỡng cực. Hầu như, các em muốn
những điều đúng đắn, nhưng quá thường xuyên vì thiếu sự hướng dẫn thực sự, và
vì nền văn hóa bao quanh, mà người trẻ không đưa ra những chọn lựa đem lại
những gì đúng với các khao khát sâu thẳm hơn trong lòng mình. Ví dụ hàng
đầu là về tình dục. Các nghiên cứu trên giới trẻ 8x và 9x cho thấy hầu
hết các em mong muốn cuối cùng có được một cuộc hôn nhân chung thủy một vợ một
chồng. Vấn đề là các em cũng tin rằng trước hết mình có thể sống mười hay
mười lăm năm tình dục tự thoải mái, mà không chấp nhận rằng mười hay mười lăm
năm tình dục không phải là một chuẩn bị tốt cho sự chung thủy nâng đỡ hôn nhân
và gia đình. Trong chuyện này, cũng như nhiều chuyện khác, các em bị kẹt
giữa đặc nét văn hóa, và sự an toàn mỏng manh của mình. Văn hóa cứ xướng
lên một đặc nét nhất định, giải phóng khỏi những tỉ mẩn của quá khứ, hoàn toàn
tự mãn xem thường bất kỳ điều gì chất vấn nó. Nhưng nhiều sự tự mãn như
thế thực sự đang sa vào bóng tối. Sâu bên trong, người trẻ của chúng ta
khá dao động, và may thay, chính điều này giữ các em yếu đuối và dễ thương.
Có lẽ Louis
Dupre, triết gia đã dạy tôi vài năm ở Yale, trình bày rõ nhất điều này khi ông
nói rằng người trẻ ngày nay không xấu, chỉ là chưa hoàn thiện. Đây là một
thấu suốt đơn giản mà nhiều ý nghĩa. Có người có thể rất tuyệt vời và dễ
thương, nhưng vẫn thiếu chính chắn, chưa trưởng thành. Hơn nữa, nếu bạn
đủ trẻ, như thế bạn có thể rất hấp dẫn, rất ngầu. Và ngược lại, thường
cũng như thế. Nhiều người trưởng thành chúng ta, bị giày vò vì tính lưỡng cực
của chính mình, khi chúng ta chính chắn trưởng thành, nhưng lại không tuyệt vời
và dễ thương. Điều này gây nên những song đề nghịch lý.
Vậy người trẻ
ngày nay thực sự là thế nào? Là con người luôn luôn gói kín trong thế
giới của riêng mình, bị ám ảnh về ngoại hình, ham mê đến nghiện truyền thông xã
hội, sống ngoài hôn nhân, tự mãn thiển cận về đạo đức phi truyền thốn,g và quan
điểm tôn giáo của mình ư? Tôi tin rằng, đó chỉ là mặt bề ngoài. Người
trẻ ngày nay thực sự đầy nồng hậu, thiện tâm, quảng đại và mong đợi có ý thức
một tình yêu và kết ước, cũng như mong đợi trong vô thức được Thiên Chúa ôm vào
lòng.
Rev. Ron
Rolheiser, OMI
