Chúng ta hiểu thế nào về Đức Giê-su Phục Sinh?
Sau đây là bài thuyết trình, tóm tắt chương 9 cuốn sách Joseph Ratzinger/Biển-đức XVI: “Đức Giêsu ở Nadarét”. Tập II. Ai muốn đầy đủ chi tiết hơn, đọc phần trích toàn chương.
Tại sao Phục Sinh là trọng điểm phải tin trong Đạo?
„Nếu như đức Kitô không được Thiên Chúa đánh thức dậy, thì lời
rao giảng của chúng tôi trống rỗng và đức tin của anh em cũng vô nghĩa.
Và rồi chúng tôi hoá ra là những chứng nhân giả của Thiên Chúa, bởi vì
chúng tôi đã mâu thuẫn với Thiên Chúa khi làm chứng rằng, Thiên Chúa đã
đánh thức đức Kitô dậy“ (1 Cr 15,14t).
Với những lời đó, thánh Phaolô đã nhấn mạnh cho chúng ta thấy niềm
tin vào cuộc phục sinh của đức Giêsu Kitô mang tầm quan trọng dường nào
trong toàn bộ thông điệp kitô giáo: Nó là trung tâm của đức tin của Kitô
giáo. Niềm tin kitô giáo đứng vững hay sụp đổ đều tuỳ thuộc vào biến cố
sống lại này.
Chỉ khi đức Giêsu sống lại, lúc đó Người mới thực sự là Thiên Chúa.
Nếu không, thì cũng như những nhân vật lập Đạo khác không hơn không kém:
Khổng, Phật, Môhamét… Chỉ khi Người sống lại thì Người mới có khả năng
làm thay đổi thế giới và đổi mới hoàn cảnh con người. Lúc đó, Người mới
là mẫu mực cho chúng ta tin tưởng phó thác.
Việc Đức Giêsu sống lại có chứng cứ gì không?
Các Tin Mừng kể nhiều chuyện việc Chúa Kitô sống lại và hiện ra (Gi
20 ; 21 Lc 24, 13-33. Mc 16. Mt 28).. Được thánh Phaolô tóm gọn như sau:
„3 Đức Kitô đã chết vì tội lỗi chúng ta, đúng như
lời Kinh Thánh,
lời Kinh Thánh,
4 và Người đã được mai táng.
Và ngày thứ ba Người đã được đánh thức dậy,
đúng theo lới Kinh Thánh.
đúng theo lới Kinh Thánh.
5 Và Người đã hiện ra với ông Kêpha, rồi với
nhóm Mười hai,
nhóm Mười hai,
6 Sau đó hiện ra với hơn năm trăm anh em một
lượt; trong số ấy phần đông hiện nay còn sống.
lượt; trong số ấy phần đông hiện nay còn sống.
7 Tiếp đó hiện ra với ông Giacôbê, rồi với tất cả
các tông đồ.
các tông đồ.
8 Sau hết, Người cũng đã hiện ra với tôi, một kẻ
bất ngờ, một kẻ „sinh non“ (1 Cr 15,3-8).
bất ngờ, một kẻ „sinh non“ (1 Cr 15,3-8).
Ở đây, có sự khác nhau về tiểu tiết trong các câu truyện kể.
Có hai lối hành văn trong Tin Mừng.
Một lối đựơc gọi là Truyền thống TIN, mà đoạn thư trên đây của Phaolô
là một điển hình. Truyền thống Tin chủ yếu cô đọng lại trong những công
thức ngắn gọn ghi lại những điều cơ bản của sự kiện. Chúng nói lên căn
cước – tức niềm tin – kitô giáo, mang tính trói buộc có khi phải theo
từng chữ cho toàn thể mọi kitô hữu. Truyền thống tin chỉ nhắc đến các
nhân chứng đàn ông, trong khi truyền thống kể đặt phụ nữ vào một vai trò
quyết định, phải nói là ưu tiên hơn đàn ông. Sở dĩ như vậy là vì luật
pháp do-thái chỉ cho phép đàn ông làm chứng trước toà mà thôi, còn chứng
đàn bà bị coi là không đáng cậy
Trong khi đó truyền thống KỂ (truyện kể) về những cuộc hiện ra của
Đấng phục sinh thay đổi tuỳ theo truyền thống địa phương của Giêrusalem
và Galilê. Chúng không mang tính trói buộc phải tin trong từng chi tiết
như nơi truyển thống Tin, dù rằng chúng đã được đưa vào Tin Mừng và được
coi như là chúng cứ có giá trị, giúp cho đức tin có được dáng dấp và
nội dung. Các điều khoản tín lí nơi truyền thống Tin xuất phát và hình
thành nên từ các truyện kể. Các điều khoản này là phần hạt nhân cô đọng
của các truyện kể và đồng thời lại dẫn chúng ta tới các truyện kể.
Đức Kitô sống lại như thế nào?
Nếu phục sinh chỉ có nghĩa là phép lạ của một xác chết được hồi sinh,
thì rốt cuộc nó cũng chẳng liên can gì tới ta. Một biến cố hồi sinh như
thế sẽ chẳng tạo ra đổi thay nào cho thế giới và cho cuộc sống chúng
ta. Đó cũng không khác gì chuyện sống lại của anh Ladarô. Và sau một
thời gian, anh rồi cũng đã phải chết mãi mãi.
Các chứng tá tân ước cho thấy rõ ràng, việc sống lại của đức Giêsu là
đi vào một sự sống hoàn toàn mới; sự sống này không còn bị lệ thuộc vào
định luật tử sinh, song vượt ra ngoài định luật đó – một sự sống mở ra một chiều kích làm người mới…
Đức Giêsu không trở lại cuộc sống phàm nhân bình thường trong thế
giới này, như Ladarô và những kẻ chết khác được Người đánh thức dậy
trước đây. Nhưng Người bước vào một cuộc sống mới khác – bước vào chiều
kích của Thiên Chúa, và từ chiều kích đó, Người hiện ra với các môn đồ
của mình.
Chiều kích làm người mới mà Đức Kitô mở ra như thế nào ? Ta sẽ thấy qua câu truyện Emmaus của Luca (24, 13-28).
Tóm lại
Sau đây là những tính chất cá biệt của việc sống lại của đức Kitô:
– Đức Giêsu không trở lại với đời sống sinh học thường tình, để rồi một ngày nào đó lại phải chết theo các định luật sinh học.
– Đức Giêsu không phải là ma („hồn“). Nghĩa là Người không thuộc vào
thế giới kẻ chết, nhưng một cách nào đó Người vẫn có thể hiện diện trong
thế giới người sống.
– Các cuộc gặp gỡ với Đấng phục sinh cũng không phải là những kinh
nghiệm thần bí, qua đó tinh thần con người trong phút chốc vượt ra khỏi
mình để cảm nhận được thế giới thần linh và vĩnh cửu, và sau đó lại trở
về với tình trạng thường tình của con người. Kinh nghiệm thần bí là một
sự phá rào không gian trong phút chốc của tâm hồn và của khả năng cảm
nhận của tâm hồn. Nó không phải là một gặp gỡ với một người từ bên ngoài
đến với mình.