Nguyễn Quang
Bên sau Dinh Độc Lập có gì?
Một xã hội chuyên luồn lọt ngõ sau cũng như biết cách quan hệ riêng với lãnh đạo từ địa phương đến trung ương mới mong thành công, nên viết cái bên sau vậy.
Khi có dịp bạn ngồi chơi nơi cổng sau Dinh Độc lập, phía công viên Tao Đàn nhìn thẳng vào hậu cung của Dinh luôn mở rộng. Ngay cổng vào có hộp đèn chớp sáng giới thiệu ‘Cà Phê 30/4’ khi ráng chiều cố giữ lại và khuất dần bên sau những cây cổ thụ của công viên Tao Đàn cũng như quanh Dinh.
Đặc điểm kỷ niệm 40 năm 30/4 năm nay, cờ xí hoành tráng khắp nơi nhưng lòng dân trong nước sôi sục hận thù chế độ cộng sản, đã đưa đất nước đến bờ vực tận cùng hố cách biệt giữa dân oan và tầng lớp cán bộ tham ô bóc lột cướp nhà cửa ruộng vườn của người dân. Đạo đức toàn xã hội suy thoái đến hố thẳm tột cùng tội lỗi. Bà cụ 88 tuổi bị hai thanh niên hãm hiếp và ngược lại những cụ ông 80 hãm hại các cháu vị thành niên, bạo lực học đường khiến con trẻ từ mầm non nghe đến trường là sợ. Tệ nạn tham ô ai cũng có thể biết rõ từng cán bộ qua Chân Dung Quyền Lực hay Báo Người Cao Tuổi. Ngày ngày xuất hiện trên truyền hình những tai to mặt lớn và niềm vui trong dân là họ điểm mặt ngay hắn ăn cái chi, bao nhiêu và trác táng, trụy lạc như thế nào.
Cuộc sống của người dân Sài Gòn đã khó khăn, nay hoàn toàn bị xáo trộn từ sự chuẩn bị cho cuộc diễu hành quy mô chưa từng có trong bốn thập kỷ qua, ngay cả khi đã ra đường không biết đường về do giao thông hỗn loạn. Một cuộc diễu hành dù trọng đại nhưng lòng dân không còn nữa, sự hào nhoáng đó không khác những trò chơi hàng mã. Mọi việc xong rồi sẽ vứt lại nơi các nghĩa trang. Và nghĩa địa lần này sẽ là nơi hoàn tất mồ chôn những nhà nước cộng sản còn sót lại trên hành tinh này.
Bên sau Dinh Độc Lập có gì, nay là Dinh Thống Nhất giống như toàn cảnh của Dinh Gia Long, cũng biến thành bãi giữ xe trước sau, du khách gởi xe đi bộ và tận mắt xem có đúng vậy không vì thế gian có lắm chuyện mắt thấy tai nghe vẫn cứ nhầm như thanh đũa trong ly nước vẫn tưởng là gãy nhưng hãy còn nguyên. Bên sau Dinh là dãy hàng quán cà phê đèn mờ, đặc biệt nơi đây gồm những người cao niên tóc hoa râm mới lạ… chúng ta cũng dễ hiểu và thông cảm vì sau Dinh vốn ngày xưa có chuồng ngựa… nhảy như ngựa.
Từ khi Dinh mở cửa cho khách thăm quan, những năm đầu có mùi ẩm mốc rất khó chịu đến thời đổi mới sạch hơn một tí, vài cái đàn dương cầm mang vứt ra phía trước và nghe nói một số đã bị bổ ra làm củi đốt dù nay có đỡ hơn nhưng vẫn còn đó sự mất mát trong việc bảo tồn và chuyện cô tiếp viên quảng bá Ông Thiệu có đến ba bà vợ theo lời giải thích của người nữ này với khách thăm quan vì lý do đơn giản trong phòng làm việc của Ông Tổng Thống có đến ba cái điện thoại… ai cũng cười khi được nghe suy diễn rất trẻ con như thế, dù không hài lòng nhưng vẫn là chuyện trong ý nghĩ mọi người cãi mà làm chi ‘cộng sản họ muốn nói gì thì nói xưa nay là vậy…’
Cảnh trong ngoài Dinh cũng là chuyện của đất nước này, khi thiết kế Dinh Độc Lập, vị Kiến trúc sư đã vẽ lên linh hồn cho tòa nhà, đó là triết lý sống cho Dinh trong ý nghĩa của từng viên gạch, cánh cửa mái hiên, cảnh quang môi trường… Nó cũng đòi hỏi người bảo tồn được học biết triết lý ấy, đàng này những gì xảy ra thành quán “cà phê sân vườn” và nhiều dịch vụ khác như hiệu quả biết làm kinh tế của người lãnh đạo. Dinh còn có tên Hội Trường Thống Nhất, một nơi cho tổ chức cưới hỏi, tiếp tân kỷ niệm, khai trương… đủ mọi thứ.
Đất nước này toàn cảnh chung cũng trong cách thức ấy, bốn mươi năm với đường xe lửa xuyên Việt vẫn còn nguyên như dưới thời người Pháp để lại. Đặc biệt có xây dựng đường dây điện cao thế Bắc Nam nhưng được gọi là ‘công trình ngu nhất thế kỷ’. Và thảm hại vô cùng cho người dân qua việc xây nhà máy lọc dầu Dung Quất một công trình hoàn toàn duy ý chí. Dầu khai thác một nơi lọc một nẻo, tiền vận chuyển sẽ tính vào đâu! Hiện đang lỗ nặng và có tin trên đà phá sản. Hệ thống hạ tầng đường sá có sửa chữa và xây dựng mới nhưng nội dung bên trong thật thảm họa thay vì cốt thép hoặc bị ăn bớt thay vào chất lượng kém hơn hay toàn cốt tre.
Về tinh thần, từ hạ tầng đến thượng tầng kiến trúc với một mạng lưới thư viện đồ sộ của cả nước từ trước 1975 do những người miền Nam để lại hoàn toàn bị ngưng trệ, phá sản. Có nơi còn dự định mang bán đấu giá làm siêu thị hay nhà cửa của các viên chức thư viện đã chiếm gần hết khuôn viên chung quanh. Một thời trước 75 tại miền Nam việc đến thư viện là niềm vui, hãnh diện biết bao vì giới trẻ đến đó để khám phá học hỏi những tinh hoa của nhân loại nay không còn nữa!
Tất cả cũng nằm trong hệ lụy như người quản lý Dinh, không có khả năng chuyên môn trong phạm vi của mình, điều này trách nhiệm trước hết từ những nhà lãnh đạo, xin được hỏi những lãnh tụ cộng sản Việt Nam chỉ riêng mấy ông Bộ chính trị, có mấy Cụ đã vào thư viện, nhưng ăn cắp trống đồng mang về nhà như ông Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã xảy ra, còn tại miền Nam với Ông Cố vấn Ngô Đình Nhu, dưới thời Đệ Nhất Cộng Hòa, không những là một nhà quản thủ thư viện nhưng còn là một con mọt sách.
Sự vắng bóng và xa rời thư viện nói lên việc hiện đại hóa đất nước trong những thập kỷ tới hãy còn đầy nhiêu khê và càng bế tắc. Song nếu có ai cảnh báo về thư viện tức thời lại hô hào dân chúng đến thư viện tấp nập. Vấn đề là quản lý thư viện trong sự liên kết toàn cầu hóa ngày nay đòi hỏi người quản lý thư viện phải có trình độ với cách nhìn tổng thể mới vận hành cả bộ máy trí tuệ nhằm biến đổi trong dân để phát triển. Càng quản lý giỏi thư viện ngày nay càng ít người đến thư viện nhưng vai trò thiết yếu của thư viện như mạch sống trong thời đại công nghệ thông tin đang phát triển rất mạnh mẽ.
Một Giáo sư Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn khi được một phóng viên hỏi về thư viện nhà trường… ông cũng không biết nó nằm ở đâu, hay nó nằm trên một địa chỉ website mà giáo sư không biết… Điều đó nói lên sự bi đát của trí tuệ VN hiện tại, công việc của ngưới trí thức là sao chép và dán, không phải làm chuyện nghiên cứu tham khảo nên không cần nghĩ đến thư viện vì đến đó mượn được cuốn sách với biết bao rắc rối về thủ tục hơn là đến một quán truy cập internet. Học sinh Sài Gòn ngày nay, sinh viên cũng vậy rất ít biết thư viện Quốc Gia nằm ở đâu, song Tòa án tọa lạc kế cận vẫn dễ sa chân với giới trẻ Sài Gòn hơn là đến thư viện Quốc gia… các điểm truy cập net luôn đông nghẹt người chính yếu là chơi games, xem phim sex: đó là trí tuệ Việt Nam hôm nay!
Bốn mươi năm khi mới thống nhất đất nước với những người dân miền Nam có những cơ sở kinh tế kinh doanh bị chụp mũ là tư sản mại bản. Nạn nhân bị tịch thu tài sản và phải vào các trại cải tạo với những bản án thật cao mười lăm, hai mươi năm. Tất cả những đồ trang trí trong Dinh cũng vậy đều là của tư sản, những chiếc đàn piano cũng chỉ trò chơi của giới tư sản, phải mang làm củi và theo thời tính, không biết ai giải phóng ai, một cuộc chạy đua vô chính phủ để trở thành những tư bản đỏ.
Những ai đến VN ngày nay so với hình ảnh thời bao cấp sẽ những tưởng như một quốc gia đang phát triển mạnh nhưng thật sự chỉ nhờ vào tiền của người Việt từ nước ngoài gởi về, nghĩa là xét cho cùng không có yếu tố tự lực trong phát triển kinh tế, rõ hơn không có cây gậy dẫn đường về kinh tế cũng như trên bình diện chính trị, không ngoài cái ‘học thuyết ăn mày’ từ thời chiến tranh đến hòa bình.
Hàng ngàn tấn gạo chờ hư mốc ở cửa khẩu Lào Cai, không chỉ khiến nhà nông xót xa mà bao người dân Việt cũng vậy. Điệp khúc này cứ lập lại hằng năm, hàng ngàn tấn dưa hấu ứ đọng, phải đổ bỏ hoặc bán tháo, trái thanh long cũng chung số phận. Người dân ai cũng hiểu cái đệ nhất nguyên nhân chính là thương lái Trung quốc. Nhà nước gọi là “kẻ lạ”!
Nhà nước có đủ mọi ban bệ khoa học kỹ thuật rất hiện đại, không biết bao nhiêu hội đoàn với những cơ quan công quyền ngàn tỷ nhưng nông dân vẫn tự bơi giữa dòng chảy trong cơn lốc xoáy thương trường là chiến trường. Người dân gọi các Ủy ban hành chánh đồ sộ đó là những Ủy Ban Dưỡng Lão Nhân Dân.
Chủ nghĩa Mác Lê tại Việt Nam không có phương cách giải cho bài toán này nên gọi là định hướng xã hội chủ nghĩa! Không ai biết nó là cái gì? Như Dinh kia không biết ngày nay gọi là Dinh gì, cưới hỏi ma chay tất tần tật!
Hà Nội đang trong bế tắc, Thủ đô như kẻ cạo trọc đầu trong cơn bế tắc, cây xanh nếu không có dân chúng ngăn chặn kịp thời đã đốn sạch! Bốn ngàn năm văn hiến mới chỉ đốn có hai ngàn cây cổ thụ, thế thôi! Hà Nội ngày càng luống sâu trong tầm tay quyền lực của Trung Quốc để tồn tại, con ‘vi khuẩn’ Đại Hán đang sắp thành di căn trong toàn cơ thân hình chữ S hơn “tằm ăn dâu”.
Sẽ có trên hai chục ngàn tiến sĩ theo định hướng xã hội chủ nghĩa, chỉ toàn những trò lừa bịp nhau. Như Ông Bà Will Durant đã viết trong Bài Học Lịch Sử “Nhân loại khôn hơn mỗi người’. Xin được diễn dịch nhiều người khôn hơn một người, cả dân tộc khôn hơn nhiều người và nhân loại khôn hơn các dân tộc…
Người Việt Nam hãy cùng nhau thực hiện bầu cử tự do, công bằng qua sự chọn lựa của mỗi công dân dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc và sự hiện diện đầy đủ của các phóng viên trong ngoài nước. Công an, Quân đội vẫn còn đó, sau bầu cử xong nếu không đắc cử, cũng không ai bắt các anh vào trại tập trung, nhưng chỉ khác, đó là quay về phục vụ người dân, không phục vụ một đảng phái nào hết, đảng phái bè nhóm chỉ là nhất thời! Dân tộc Việt Nam mới trường tồn mãi mãi!
Tiền sảnh Dinh Độc Lập, ngay cổng chính, ngày nay sáng lên hình ảnh của Nữ sĩ Tuyết Mai tự thiêu cầu cho đất nước tự do, dân chủ, hòa bình “Đốt ánh sáng soi đường cho người yêu nước” như khẩu hiệu của người tự thiêu. Một ngọn đuốc cháy lên cao như núi, và bên sau núi hãy còn nhiều núi như lẩn quất đâu đây những oan hồn người dân Việt trong cuộc chiến tranh và hòa bình huyết nhục tương tàn, đang tụ hội về đây nơi tiền đường của Dinh Thống Nhất.
Nguyễn Quang
*Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ, thiết kế Dinh Độc Lập
